Kun si Jesu Cristo an Satong Hade

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 24-30, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Juán 18,33-37 (Solemnidad ni Cristong Hadè - B).

…

Iníng Evangelio sa Solemnidad ni Cristong Hadè daí nag-iistorya ki Jesu Cristo bilang mamuraway na hadè na nakatukaw sa Saiyang trono. Kundî bilang saróng preso na pinapasupog asín napapairarom sa interogasyón sa korte ni Poncio Pilato. 

Ipinahayag Niyá na Siyá man nanggad Hadè, alagad bakô siring sa kaisipán ni Poncio Pilato asín kan Imperio Romano. Kayâ Siyá hinukumán nin kagadanan, asín an Saiyang krimen nakasurat sa pamayohán kan cruz na pinagpakoan Saiya: INRI (Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum, na an kahulugán: Jesús Nazareno Hadè kan mga Judío). Anó man nanggad an boót sabihon kan pagkahadè ni Cristo?

Siyá an Hadè nin langit asín dagâ. 

Sa Evangelio sinabi ni Jesús ki Pilato na an Saiyang pagkahadè bakóng gikan sa kinâban na iní – nin huli ta Siyá an Hadè nin langit. Asín sa Daniel 7,14, pigprofesía na an Akì nin Tawo “tinâwan nin kapangyarihan, kamurawayan, asín kahadèan; asín an gabós na banwaan, nación, asín lengguahe nagi Niyáng lingkod.” Sa Kapahayagan 1,5, inapód Siyáng “hadè kan mga hadè sa dagâ”.

Alagad kan tinâwan ni Pilato an mga Judío nin oportunidad na paluwasón si Jesús na Hadè asín pinapilì sinda, Siyá o si Barrabás na mahâbas, pinilì kan mga tawo si Barrabás. Hanggang ngonian pinipilì pa man giraray nin kadakul na tawo an mga mahâbas, mga parautik, asín mga paragadan. 

Kun si Cristo an satóng Hadè, pipilion ta Siyá asín an Saiyang Evangelio, bakô an mga padagka asín panlalanse kan mga makapangyarihan sa satóng ronâ. An Saiyang paarog asín kabôtan iyó lugód an magin mga basehan kan satóng pagpipilì sa mga pamayó kan satóng banwaan pag-abót kan eleksyón.

Siyá an Hadè sa gabós na panahón.

Sa Kapahayagan 1,8, nasusurat: “’Akó an Alfa asín an Omega’, olay kan Kagurangnan, na iyó an Diós, an Danay, an Dati, asín an Mádatóng, an makakamhan sa gabós.” Yaon Siyá kan paglaláng nin kinâban, susog sa Juán 1,1: “Sa kapinônan, an Tataramon; an Tataramon yaon sa Diós; Diós an Tataramon.” Sa Credo Niceno-Constantinopolitano, ipinapahayag ta na si Jesu Cristo, satóng Kagurangnan, “nagtutukaw sa tóo kan Amâ. Asín mamuraway na mábalík, sa paghukóm sa mga buháy asín mga gadán, an Saiyang kahadèan daíng katapusan.”

Kitáng mga nabubuhay sa panahón, namòtan kan satóng Hadè bágo pa kitá namundag asín tinàwan nin búhay na daíng kasagkoran. Kun si Cristo an satóng Hadè, tinatàwan ta man daw Siyá nin maninigong panahón sa pagsimba asín pamîbî, sa pag-adal kan Biblía asín mga katukdoán kan Simbahan tanganing padagos pa Siyáng mamidbidan asín maaraman an Saiyang kabôtan, asín sa pagkamoot sa kapwang nangangaipo?

Siyá an Hadè kan satóng búhay.

An Solemnidad ni Cristong Hadè tinogdas ni Papa Pio XI kan taón 1925, panahón sa Europa kun kasuarín nagpopoón na an pagkusog kan mga ideolohiyang sinisikwal an Diós asín pinapaoróg an mga kaisipán nin tawo asín kinâbanon na kapangyarihan, siring kan secularismo, comunismo, asín fascismo. 

Sa saiyang surat na Quas Primas (33) sinabi ni Papa Pio XI: “Kaipuhan maghadè Siyá sa satóng isip sa pagtubód sa mga katotoohan asín katukdoán ni Cristo. Maghadè Siyá sa satóng boót sa pagsunód sa mga tugon asín kabôtan nin Diós. Maghadè Siyá sa satóng pusò sa pagkamoot sa Diós oróg sa gabós asín pakisumarò sa Saiya saná. Maghadè Siyá sa satóng hawak sa pagigin instrumento para sa kabanalan asín hustisya nin Diós.”

Kun si Cristo satóng Hadè, andam daw kitang idusay an bilog tang sadiri sa paggibo kan Saiyang kabôtan?

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia na pinaoróg mo an pagsunód sa kabôtan ni Jesu Cristo satóng Hadè kisa sadiring kabôtan o kinâbanon na tentación.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Mábalík sa Paghukóm sa mga Buháy asín mga Gadán

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 17-23, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 13,24-32 (Ika-33 na Domingo sa Ordinariong Panahón - B).

…

An Evangelio dapít sa katapusan kan panahón, sa Ikaduwáng Pagdatóng kan satóng Kagurangnan Jesu Cristo. An mga imahe na katakód kainí – mga darakulang calamidád, mga paghirô nin mga bagay sa kalangitan, an Huríng Paghukóm – nagin parte na kan imahinasyon nin mga Cristiano kaidto pa man. Malà nganì cada vez may makusóg na bagyo sa satóng ronâ, siring kainíng bagyong Kristine dangan Pepito, may mga minasabi na garó ngayá nagkakatotoó na an mga nasusurat sa Biblía.

Dakúl man na mga simbahan na Cristiano, na fundamentalista o literál an pagsabot sa Biblía, tanganing ipaliwanag an saindang imahinasyon dapít sa huríng panahón, minagamit nin mga tataramon siring kan “rapture”, “Armaggedon”, “anti-Cristo”, asín iba pa.

Paminsan-minsan may mga minabutwâ man na profesía daá nin kun siísay na parahulâ o pamayó nin kulto na nagpapatubód na aram daá ninda an eksaktong petsa kun nuarín matatapos an kinâban.

Alagad bakô siring sa mga iní an tradisyón nin pagtubód niatong mga Catolico. Enot, kaidto pa man, daí pig-iinterpretár nin literál nin mga pamayó asín paratukdô kan satóng Simbahan an mga nakasurat sa Biblía dapít sa huríng panahón. Ikaduwá, tinutungkosan kan Simbahan an tataramon mismo ni Cristo sa Marcos 13,32: “Dapít sa aldaw na iyán o sa oras, mayò nin makakaáram, ni an mga angeles sa langit, ni an Akì, kundî an Amâ saná.”

Anó an katukdoán kan Simbahan dapít sa huríng panahón asín Ikaduwáng Pagdatóng?

Nagtutubód kita sa huríng panahón bilang articulo nin pagtubód. 

Pinapahayag niatò sa pagpamîbî kan Credo na si Cristo “mábalík sa paghukóm sa mga buháy asín mga gadán”. Sa Banál na Misa, sinasambit niatò iní bilang “misterio kan pagtubód”: “An pagkagadán Mo, Kagurangnan, ipinapamaretà niamò; an pagkabuhay Mo liwát, ipinapahayag; sagkod na Iká magdatóng.”

Hinahalat niatò an Ikaduwáng Pagdatóng na panô nin paglaom. 

Hinahagad niatò sa Amâ Niamò na “magdatóng an Kahadean Mo”. Sa Daniel 12,3, nasusurat na iní an mangyayari sa pagdatóng kan Kagurangnan: “An mga madonong magliliwanag siring sa panganoron, asín an mga nagtukdô sa mga tawo na maggibo kan tamà magliliwanag sagkod lamang siring sa mga bitoon.”

Sa Evangelio ginamit ni Jesús an ladawan kan pagdahon nin mga sangá nin mga poón nin higera, tandâ kan máabót na maogmang panahón nin tigbungahan. An Ikaduwáng Pagdatóng iyó an mabalaog na panahón nin kapanoan kan Kahadean, an pagkabuhay-liwát nin mga gadán, an pagtiripon giraray nin mga mahál sa búhay na naseparár nin kagadanan asín panahón.

Alagad an paghukóm ni Cristong Hadè nagdádará nin kahandalan. Nin huli ta siísay man nanggad an perpekto sa matá nin Diós? Gabós kita mga makasâlan asín may mga pagkukulang sa Kagurangnan asín sa kapwa. Kayâ…

An maninigong pag-andam sa huríng panahón iyó an pagsabúhay kan pagkamoot sa ngonian na panahón.  

Sa panahón kainíng bagyó, maski dakúl an kadipisilan, kadakul man nin mga gibong pagkamoot sa palibot: an mga nagpasirong sa saindang haróng, mga nagdoronár asín nag-volunteer sa pagtaóng relief goods, mga oficiales asín empleyado nin gobyerno na nagtabang sa mga nangangaipo. Arog kainíng mga gibo an magigin sukolán satô susog sa Parabola kan Huring Paghukom sa Mateo 25,31-46: huhukumán kitá kun anó an satóng ginibo (o daí ginibo) sa mga pinakasadít niatong tugang ki Cristo, nin huli ta iyó man an ginibo ta Saiya.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás kun anóng gibong pagkamoot an ginibo mo kainíng panahón nin bagyo. Anó pa an pangapodan satô na gibohon para sa kapwang nangangaipo?

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

An Kahadean nin Langit siring sa Balo

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 10-16, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 12,38-44 (Ika-32 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…

An Kahadean nin langit siring sa saróng dukhang balong babae na nagdolot sa Templo nin sensilyo na may pinakahababáng halagá. Iní gayód an boót itukdô kan satong Kagurangnan Jesu Cristo, na kan sinda nasa Templo, itinurô Niyá sa mga disipulos an saróng balo asín nagsabi: “An dukhang balong iní naghulog nin oróg kadakulà kisa gabós na naghulog sa sarayán-yaman: ta an gabós nag-ambag kan labí ninda; alagad iní, sa saiyang katikapohan, an gabós na yaon Saiya inambag, an bilog niyáng ikabubuhay” (Marcos 12,43-44).

Kaidtong panahón an mga babaeng balo kaiba sa mga pinakadukhâ sa sociedád, nin huli ta daí sinda pwede magsadiri nin anoman na propriedád. Mas lalò kun sinda dati nang dukhâ asín may mga akì pang papadakulaon. Kayâ sa libro kan mga Gibo kan mga Apostoles, nasusurat na an suanoy na Simbahan nagtatabang sa mga balo asín mga ilo.

An extraordinariong gibo kaidtong balo – na kinumpará sa mga mayaman na nagtaó saná kan saindang sobra, asín sa mga escribas na mapaabaw-abaw, parasagin-sagin, asín parasamsam pa kan pagsadiri nin mga dukhâ – nagpapahayag na siya ladawan nin saróng tunay na disipulo, siring man ni Cristo mismo, asín kan Diós Amâ. 

Ladawan nin tunay na disipulo ni Cristo.

An pinahilíng kan babaeng balo na dakulang pagsarig sa Diós na kagtaó kan saiyang mga pangangaipo, tandâ nin saróng tunay na disipulo. Kun kitá may pagsarig sa Diós, gigibohon ta an tamà asín an susog sa Saiyang kabôtan maski magdulot iní satô nin kadipisilan asín kasakitan.

Sa 1 Hade 17 may istorya nin sarô man na balong babae sa Sarefta (banwa sa luwas kan teritorio kan Israel) sa panahón nin makuring taggutom, na hinirasán si profeta Elías kan huríng tinapay na kakaonon na kutâ niyá asín kan saiyang akì, dangan mahalat na saná sindang magadán sa rutoy. Alagad dakulang milagro an nangyarì sainda huli sa profeta: “an koron nin arina daí naubosan, an daod nin lana daí nahubasán” sagkod na matapos an panahón nin taggutom. An pagtubód niyá sa Diós asín sa profetang Saiyang sinugò an nagligtas sainda.

Ladawan ni Jesu Cristo.

Nakakabaíng man an pagdolot kan balo sa pagpakadaí sa sadiri ni Jesús bilang Diós na nanitawo sagkod sa Saiyang Pasión. Susog sa Hebreo 9,26: inatang Niyá an sadiring búhay “sa pagsikwal kan kasâlan sagkod lamang huli kan Saiyang sacrificio”. Tinurô Niyá sa saiyang mga disipulos an pagsaksi kan babaeng balo na sa saiyang kadaihan tinaó pa an gabós na kaipuhan niyá tanganing mabúhay. Maabot man an panahón na si Jesús mátaó nin siring na pagsaksi, asín mas oróg pa, sa pagdusay kan Saiyang búhay sa cruz tanganing maligtas an gabós.

Ladawan kan Diós Amâ.

Siring sa babaeng balo, tinaó man kan Diós Amâ an pinakamahalagá Saiya, an Saiyang pinakanamomòtan, bilang sacrificio para sa kaligtasan nin kinâban. Sa Juán 3,16 nasusurat: “Ta siring namòtan kan Diós an kinâban: an bogtong na Akì itinaó, tanganing an gabós na nagtútubód Saiya daí máwarâ, kundî magkaigwa nin búhay na daíng kasagkoran.”

An babaeng balo sa Evangelio padagos na nagsasaksi para sa Kahadean nin langit, lalò na sa panahón ngonian na an natatangadan asín inoomaw nin kadakul iyó an mga nag-aabuso sa kapangyarihan asín mga nagpayaman halè sa korupsyon asín hinâbasan. Pilíon ta na magin siring saiya tanganing mapasatô man an bendición na sinabi ni Jesús sa Mateo 5,3: “Paladan an mga dukhâ sa espiritu, ta sainda an Kahadean nin langit.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia nin pagsarig sa Diós asín pagsunód sa Saiyang kabôtan maski nagdulot nin kadipisilan o daí pagkasinabotan.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Enot sa Gabos na Tugon

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 3-9, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 12,28-34 (Ika-31 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…

Sa Evangelio, tinutukdò ni Jesús an “enot sa gabós na Tugon” sa Kasuratán, bilang simbag sa honestong hapót nin saróng escriba. Paghoróp-horopan ta an Saiyang simbag, patí man kun pâno Niyá sinímbag idtong hapót, huli ta daí Siyá nagpakahón sa categoria kan hapót Saiya.

Pagkámoót

Igwa daáng 613 na tugon na nakasurat sa enot na limáng libro sa Biblia (Genesís, Exodo, Levitico, Deuteronomió, asín mga Bilang) na ináapód kan mga Judío na Torah o mga Libro nin Tugon. Alagad embes na magpilì nin sarô sa mga iní, pinilì ni Jesús an sumada kan gabós na mga iní: pagkámoót.

Sabi ni San Pablo sa Roma 13,10: “An pagkámoót iyó an kalubusán kan Katugonán”. Asín bakô sanáng basang, o kabangâ, o paminsan-minsan, na pagkámoót an maninigò para sa Diós kundî pagkámoót nin bilog niatong sadiri. Kayâ paghoróp-horopan ta: Namomòtan ta na daw an Diós sa bilog tang pagkatawo? Iní an tandâ na namomòtan ta an Diós, susog sa 1 Juán 5,3: “Iní an pagkámoót sa Diós, utobón an Saiyang mga tugon.”

Pamîbî

An hapót ki Jesús dapít sa Tugon, alagad embes na magpilì nin sarô sa kadakul na provisión nin batás o tugon, an simbag Niyá saróng pamîbî, an Shema Yisrael. Iníng pamîbî aram nin lambang Judío asín pinapangadiè nganì ninda nin nagkapirang beses sa bilog na aldaw. Halè iní sa Deuteronomió 6,4-5: “Maghimatè ka, Israel: an Kagurangnan, satóng Diós, an Kagurangnan sarô. Kámòtan mo an Kagurangnan na saimong Diós sa bilog mong pusò, bilog mong kalág, asín bilog mong kusóg.”

Kun anó an paagi nin satóng pagpamîbî iyó man an satóng pagtubód. Kun anó an satóng pagtubód minaluwas sa satóng tataramon asín gibo. Kayâ paghoróp-horopan ta: Anó an laóg kan satóng pamîbî? Kadaklan daw kainí mga kahagadán sa satóng mga pangangaipong materiál o kinâbanon, o nag-oomaw, nagpapasalamat, asín naghahagad nin mga biyayà kan Espiritu siring sa kadonongan asín kusóg ki boót?

Kan hinagad kan mga disipulos na tukdoán sinda ni Jesús kun pâno magpamamîbî, sa Mateo 6,9-13, tinukdoán Niyá sinda na bâgo an paghagad sa Amâ kan kakanon (asín mga pangangaipo) sa aroaldaw, enot pabanalón nguna an Saiyang ngaran, dangan hagadon an pagdatóng kan Saiyang Kahadean, asín kuyogon an boót Niyá digdi sa dagâ nin siring sa langit.

Pakipag-kapwa

Sarô man sanáng tugon an hinagad ki Jesús, alagad duwá an tinaó Niyá. “An ikaduwá, iní: Kámòtan mo an saimong kapwa siring saimo man saná”. Halè iní sa Levitico 19,18. Tinuyo iní ni Jesús tanganing ipasabot na daí pwedeng isiblag an pagkámoót sa Diós sa pagkámoót sa kapwa. Asín an sukolán kainí bakô kun gurâno kitá namomòtan man nin satóng kapwa o kun may pakinabang Siyá satô, kundî siring sa pagkámoót ta sa satóng sadiri.

Sa 1 Juán 4,20 pinapagiromdom kitá: “An magsabi: ‘Namomòtan ko an Diós’, asín maongís sa saiyang tugang, putikon; ta an daí namómoót sa tugang Niyáng saiyang nahíhilíng, imposibleng mámoót sa Diós na daí Niyá nahíhilíng.”

Sa Juán 13,34 binâgo asín dinagdagán pa ni Jesús an sukolán kan tugon sa pagkámoót: “Magkaminoroót-mootan kamó; siring na namòtan Ko kamó, kamó man magkaminoroót-mootan.” Sa Saiyang tataramon asín gibo, tinâwan Niya kitá nin pangarogan nin tunay na pagkámoót. Kayâ paghoróp-horopan ta:  Namómòtan ta daw an satóng kapwa susog sa tugon kan Kagurangnan?

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás kun pâno mo nagigibo an pagkámoót mo sa Diós, asín an pagkámoót sa kapwa siring kan pagkámoót mo sa sadiri.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Nakahiling asin Suminunod Saiya sa Dalan

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 27-Noviembre 2, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,46-52 (Ika-30 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…

Sa Evangelio ni San Marcos, an istorya kan pagbulóng ki Bartimeo, saróng lalaking butá sa Jerico, iyó an huríng milagro kan satóng Kagurangnan Jesu Cristo sa dalan, sa paglakbay Niya asín mga disipulos, pasiring sa Jerusalem.

An pakaistorya kainí panô nin mga simbolo kun pâno magin disipulo ni Jesús. Kasunód iní kan mga istorya kan lalaking mayaman na naghapót kun pâno makamtan an buhay na daíng kasagkoran (Marcos 10,17-31) asín kan paghagad ni Santiago asín Juán kan pabór na sindang magtugang magtukaw sa kataed Niyá sa kamurawayan, an sarô sa too asín an sarô sa walá (Marcos 10,35-45).

Sa naenot na duwáng istorya, pigtamà ni Jesús an mga saláng pakasabot nin mga tawo, patín nin Saiyang mga disipulos mismo, dapít sa Kahadean asín sa pagigin disipulo Niyá. Sa istorya kan pagbulóng ki Bartimeo, tinutukdò satô an dalan nin tamang pagsunód ki Cristo: inapód asín naherakan, kayâ nagsunód asín nagmisyon.

Si Bartimeo an ladawan kan pagkaherak nin Diós sa katawohan.

Enot, pigmidbid niyá si Jesús bilang saiyang tagapagligtas. Sa pagkurahaw niya nin “Jesús, akì ni Davíd, kaheraki akó!”, pigmidbid niyá si Jesús bilang Mesías, an pinanugáng tagapagligtas kan Israel. Sa Evangelio ni San Marcos, pwera sa mga demonio, si Bartimeo an suminunód ki San Pedro sa pagmidbid kainí ki Jesús sa publico.

Ikaduwá, kan inapód siya ni Jesús, tulos siyang nagluksó sa pagraní, asín binayaan an alikboy – tandà kan pagtalikód sa lumang pagkatawo asín pag-akò kan Evangelio. Iní an danay na mensahe ni Jesus sa paglibot Niya sa lambang ciudad, banwaan, asin barrio, na nasusurat sa Marcos 1,15: “Magbaklê kamó asín magtubód sa Evangelio.” Ikatoló, kan nakáhilíng na siyá, sinabi na “tulos suminunód Saiya sa dalan”, boót sabihon, si Bartimeo nagin disipulo ni Cristo.

Si Jesu Cristo an satóng pangarogan sa pagmisyon.

Sa Marcos 16,15 tinaó ni Jesús an tugon sa pagmisyon: “Lakáw kamó sa bilog na kinâban, iharubay nindo an Evangelio sa gabós na linaláng.” An Saiyang mga tataramon asín gibo an satong pangarogan kun pâno darhon an Marhay na Baretà sa gabós na tawo.

Enot, dinangóg Niya an kurahaw ni Bartimeo. Mantang an mga nasa palibot boót pasilensyohon iníng butá, si Jesús tinâwan siyá nin pagpahalagá. Iní man an mensahe ni Papa Francisco sa Sinodo nin Sinodalidád: na kitá magin Simbahan na nagdádangóg sa agrangay nin katawohan oróg na nin mga dukhâ asín mga nasa gilid kan sociedád. Kan nakaagi pa sanáng bagyo, maogmang maaraman an kadakul na mga parokya na nagbukas nin pintoan para sa mga evacuees asín an mga manlaen-laen na grupong hanggang ngonian padagos na nagtatabang sa mga naapektohan kan bagyo asín bahâ.

Ikaduwá, ginibò Niyá na an butá makáhilíng giraray. Bakô man kitá gabós may kakayahán magbulóng sa mga butá, pero an lambang Cristiano may misyon na darhon an katotoohan kan Evangelio ni Cristo lalò na sa mga nabubuta nin kaputikan asín panlalansé, asín sobrang ambisyon sa kayamanan asín kapangyarihan. Kaiba kaini an pagbusol sa paninimbagan (accountability) kan mga nagkakapot nin poder, asín mga namamahalà kan pondo kan banwaan asín mga proyekto kan gobyerno.

Ikatoló, uminibá Saiya si Bartimeo sa dalan. Madádará ta an kapwa pasiring ki Cristo kun kitá man nahíhilíng na naglalakaw sa Saiyang dalan, kun an satóng mga gibo asín enterong buhay nagsasaksi sa satóng Kagurangnan.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Kaining nakaaging bagyo, maghirás kun pâno nagin marahayon saimo an Kagurangnan, o kun pâno ka man nakahirás sa kapwa kan pagkamarahayon nin Diós.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Bakong Arog Kaiyan an Dapat Saindo

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 20-26, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,35-45 (Ika-29 Domingo sa Ordinariong Panahón - B).

…

Sa Evangelio nagdolok an magtugang na Santiago asín Juán sa satong Kagurangnan Jesu Cristo tanganing hagadon na pag-abót Niya sa kamurawayan, sindang duwá magtukaw sa kataed Niya, an sarô sa tóo, asín sarô sa walá. Boót sabihon na sindang magtugang an magin pinakaoróg sa gabós na mga disipulos. Kan maaraman iní kan mga pag-iriba sa Doce, nagkadaragit sinda sa duwá.

An Gawè nin Kinâban.

An sitwasyon na iní ginibo ni Jesús na patugmadan sa pagtukdô sainda kun anó an mahalagá sa Kahadean, na ibá sa gawè nin kinâban. Tinugon Niyá sinda na daí mag-arog sa mga pamayó kan mga pagano na naghahadê-hadean asín dinadaóg-daog an mga nasasakopan ninda, sa saláng paghonà na an kadakulaan nasa kapangyarihan.

Napapanahón ngonian an pagiromdóm na iní. Lalò na ta dakúl na mga pamayó kan satóng banwaan an garó na mga hadè-hadè sa mga tawong dapat kutâ nindang piglilingkodán; ginigibong normál na an korupsyón asín pag-abuso sa kapangyarihan; ginagamit an batás asín mga ahensya kan gobyerno para haleon an mga kalaban sa pulitika; asín sinasadiri an mga ayuda halè sa gobyerno para bakalón an boót nin mga botante.

Kayâ sa panahón nin eleksyon, marhay gibohon na panukol asín panimbang an mga Tugon nin Diós kun siisay an maninigong botohan. Siisay daw sa mga kandidato an mapasár maski na saná sa tolóng Tugon na mga iní? Daí ka manggadán, o magsuporta sa mga paragadan, o pugolan na makamít an hustisya para sa mga ginaradán. Daí ka maghâbon, o makinabang sa hinâbasan lalò na kun halè sa kabán nin banwaan. Daí ka magsaksing-putik laban sa kapwa, o magpalakóp nin disinformación, kaputikan, asín panlalansé.

An Gawè kan Kahadean.

Sa Marcos 10,43-44, si Jesús nagtukdô sa Saiyang mga disipulos: “Bakóng arog kaiyán an dapat mangyari saindo, kundî an boót magin dakulà sa saindo, magigi nindong paralingkod, asín an boót magin enot sa saindo, magigin oripon nin gabós.” An gawè kan Kahadean nin Diós iyó na an kadakulaan nasa paglingkod na bakóng makasadiri.

An tunay na paglingkod mapakumbabâ. An pagpakumbabâ bakô pagmenos kan sadiring kakayahan – kaluyahan iyán nin boót. An pagpakumbabâ bakô pag-silencio o daí pagsuróg kun may inaapi o napapabayaan – pagigin cobarde saná iyán. Kundî an pagpakumbabâ iyó an pag-enot kan karahayan kan kapwa kisa sadiri. An pagpakumbabâ pagpapakatotoo sa sadiri nin huli ta kita linaláng nin Diós sa pagkamoot, asín an totoong namomoot inienot an namomòtan kisa sadiri.

An tunay na paglingkod nagdudusay kan sadiri – siring kan pagsaksi ni Jesús tanganing magin pangarogan kan Saiyang mga disipulos sa gabós na panahón. Sa Marcos 10,45, sinabi Niyá: “An Akì nin Tawo daí nagdigdi tanganing paglingkodan, kundi tanganing maglingkod asín idusay an buhay Niyáng pantubós sa dakúl.”

Sa hurí, an satong mga desisyon sa buhay, sa pulitika man o sa ibá pang mga aspeto, minapahilíng kun arín na gawè an satong pinapaoróg – an sa kinâban o an sa Kahadean nin Diós. Sabi pa ni Jesús sa Mateo 6,33: “An Kahadean nin Diós enoton ta, siring man an Saiyang katanosan, asín an gabós idudugang na saná.” Kayâ bâgo pa kitá magpilì kun siisay sa mga kandidato an tunay na mga pamayóng-lingkod, pilíon ta ngûna na magtalubò kitá na magin siring sa satong Kagurangnan na nagpakumbabâ, naglingkod, asín nagdusay kan sadiri.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin ehemplo nin mga tawong nagin marhay na pamayóng-lingkod, o personál na experiencia nin paggibo nin gawè nin sarong pamayóng-lingkod.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

An Tunay na Kayamanan

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 13-19, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,17-30 (Ika-28 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…                                                                                                                                   

An istorya sa Evangelio dapít sa mayaman na lalaki na nagdolok ki Jesús asín naghapót kun anó an dapat niyang gibohon para makamtan an búhay na daíng kasagkoran.

Nasa tamang lugár an saiyang pusò.

An saiyang paghapót siring kan pagmàwot na nasa Kadonongan 7,7: “Nangadyî akó asín an pakasabot itinaó; nangapodan, asín nag-abót sakô an espiritu nin kadonongan.”

An kadonongan na iní nagsasabi na linaláng kitá nin Diós bakô saná para mabuhay na kontento na sa presente niatong kamugtakan. Kundî na an mga karahayan na satóng kinakaogmahán, darhon kitá sa pagmidbid sa Kagtaó kan mga iní asín pagmâwot kun anó an Saiyang kabôtan. Sabi ni San Juán María Vianney: “An natatànaw kan matá kan kinâban hanggang sa búhay sanáng iní. Alagad an matá nin Cristiano natatànaw hanggang sa kairaroman kan búhay na daíng kasagkoran.”

An simbag iyó an pagsunód sa mga Tugon.

Tinutukdò ni Jesús na an pagsunód sa kabôtan nin Diós an enot asín fundamentál na kaipuhan para sa búhay na daíng kasagkoran. Tinaó nin Diós an mga Tugon tanganing mapakarhay an satóng búhay asín maglakáw kitá sa tamang dalan.

An Sampulong Tugon halè sa Exodo 20,1-17: “Daí ka nin ibáng diós na sasambahon kundî Akó saná. Daí mo pagbasáng-basangon an ngaran nin Diós. Giromdomá an aldaw nin Kagurangnan, na mapabanál mo. Galangan mo an saimong amâ asín inâ. Daí ka manggadán. Daí ka magsambay. Daí ka manghâbon. Daí ka magsaksing putik laban sa saimong kapwa. Daí ka maarà sa haróng kan saimong kapwa. Daí ka maarà sa agóm kan saimong kapwa, o sa anó man na bagay na sadiri kan ibá.”

Dangan may sarô pang kaipuhan. 

Kan nagsimbag an lalaki na inuutób niya an mga Tugon poón kan siya akì pa, namòtan siya ni Jesús dangan sinabihan na sarô na saná an kulang: ipabakal an gabós na pagsadiri, itaó an kabaklán sa mga dukhâ, dangan sumunód Saiya. Ikinamundò kan lalaki iníng huríng pighagad ni Jesús nin huli ta siyá mayamanon.

Linawon ta na bakô literál na kaipuhan na pag-ulî nindo tulos pasaón an saindong alkansya, o i-withdraw an gabós nindong savings sa bangko, o ipabakal an gabós nindong pagsadiri para ipanaó sa mga dukhâ. Kundî boót Niyang ipasabot na an tunay na kayamanan, asín dapat niatong pahalagahán oróg sa gabós, iyó an Gracia nin Diós na yaon ki Cristo Jesús, na an bunga iyó an kapanoan nin búhay digdi sa dagâ sagkod sa búhay na daíng kasagkoran sa Saiyang Kahadean.

Daí nin siisay man na tawo, gurâno man kaboot o kabanál, an kayang tâwan an saiyang sadiri nin búhay na daíng kasagkoran. Pâno pa daw kitáng mga makasâlan? Kayâ nganì napahapót an mga disipulos: “Kun siring, siísay an makakaligtas?” An simbag ni Jesús iyó an patotoo na an Diós saná an makakataóng búhay na daíng kasagkoran sa kiisay man, nin huli ta: “Sa tawo imposible, alagad bakô sa Diós; ta an gabós posible sa Diós.”

Kun malinaw na iní satô, masasabotan ta na an mga kinâbanon na kayamanan mga patanâ saná kan maabot na kamurawayan, asín an tamang paggamit kan mga iní – siring kan pagtabang sa mga dukhâ asín paglingkod sa komunidad – iyó an paagi tanganing makatipon nin tunay na kayamanan. Sabi nganì ni Jesús sa Mateo 6,19-20: “Daí kamo magtipon nin kayamanan sa dagâ, saén an bukbok asín taklâ nangráraót, saká may mga parahâbon; magtipon kamó nin kayamanan sa langit, duman mayong bukbok, ni takla, ni parahâbon; ta kun saén an saray na yaman, dumán man an saimong pusò.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia nin pagtalikod sa kinâbanon na kaogmahan sa pagsunód sa kabôtan nin Diós para satô.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Pinagsarô nin Diós

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 6-12, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,2-12 (Ika-27 Domingo sa Ordinariong Panahon - B)

…                                                                                                                                   

May mga nagháhapót kun anó na daá an posisyon kan Simbahan dapít sa divorcio lalò na ta nakapasár na an Divorce Bill sa Congreso. An posisyon kan Simbahan iyó an pagigin maimbód sa kabôtan ni Jesu Cristo satóng Kagurangnan. Sa Evangelio malinaw Niyáng sinabi na sa katagasan nin pusò nin mga tawo, nagtugot si Moisés sa divorcio, alagad poón sa kapinônan nin paglaláng, bakô iní an kabôtan nin Diós. An sabi pa ni Jesús sa Marcos 10,9: “An pinagsarô nin Diós, daí pagsuwayón nin tawo.”

Anó pa an katukdoán kan Simbahan dapít sa pag-inagóman? An katuyuhán kan pag-agóm, susog sa Katekismo (CCC 1601), iyó an karahayan kan mag-agóm asín an pagpangakì dangan pagpadakulà nin mga akì.

An Pagkaminootan nin Mag-Agóm (Unitive)

Iní an enot na misyon nin mag-agóm o an unitive na aspeto kan sacramento nin Matrimonio. Pinagiromdom ni Jesús sa Marcos 10,7-8 an enot nang nasurat sa Genesis 2,24: “Babayaan kan tawo an saiyang amâ asín inâ, asín an duwá magigin saróng lamán.”

An pagkaminootan nin mag-agóm halè mismo sa Diós na Pagkámoót. Iní isinasabuhay ninda maski dipisil asín dakúl an tentación. Kayâ kaipuhan na pareho sindang tataóng magpatawad asín magbâgo, magsabot asín magmaboot. Si San Pablo nagtukdô sa mga mag-aragóm sa Efeso 5,21: “magpasakop kamó sa lambang sarô bilang paggalang ki Cristo”. Kayâ an pangúngulóg o pag-abuso sa agóm, daí tugot nin Diós. An agóm na minagibo kainí iyó an causa kan saindang pagsuwayan.

An Pagpadakulà nin mga Akì (Procreative)

An pagigin magurang an ikaduwáng misyon nin mag-agóm o an procreative na aspeto kan Matrimonio. An gabós na mga magurang may katongdán na itaó an mga pangangaipo kan saindang mga akì asín padakulaon sinda nin tamà. An mga Cristianong magurang, may sarô pang particulár na misyon: an ipamidbid an Diós sa saindang mga akì.

Magigibo iní kan mga magurang sa pagtukdô sa mga akì kan mga pamîbî asín devoción kan satóng pagtubód, sa pagdará sainda sa Simbahan asín sa mga sacramento, sa pag-adal nin Biblía asín mga katukdoán kan Simbahan, asín sa pagtaó nin marhay na padara sa búhay Cristiano.

Pâno kun daí an mga iní ginigibo kan mga magurang? May pagiromdom si San Pablo sa Efeso 6,4: “Mga magurang, daí nindo pag-uyamón an saindong mga akì, kundî padakulaon sa hulit asín adal nin Kagurangnan.” An iresponsableng pagka-magurang asín pag-akì nin labí sa kakayahán na magpadakulà nin tamà, pagsuwáy man sa kabôtan nin Diós.

An Pagsaksi sa Pagkámoót nin Diós (Kerygmatic)

Sarô pang misyon nin mga mag-agóm na Cristiano iyó na sinda magin “saksi sa maimbod na pagkámoót nin Diós” (CCC 1648). An pag-agóm tandâ kan pagkasínaroan ni Cristo asín kan Simbahan, kayâ si San Pablo nagtukdô sa Efeso 5,25: “Mga agóm na lalaki, kamòtan nindo an saindóng agóm na babae, siring man saná ki Cristo na námoót sa Simbahan asín idinusay an sadiri para saiya”.

Pag sinasabuhay nin mga mag-agóm an saindang mga sinumpaán sa kasál – na “magin saróng pusò asín saróng kalág, sa karahayan asín kasakitan, sa kayamanan asín kadukhán, sa kahelangán asín sa kaginhawahan, sagkod na sinda magadán” – minákusóg an pagtubód kan mga nakakáhilíng sainda sa institusyón nin kasál asín pamilya, asín sa mismong maimbod na pagkámoót nin Diós.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia o observación kun pâno naisasabuhay nin mga mag-agóm an “magpasakop sa lambang sarô bilang paggalang ki Cristo” (Efeso 5,21).

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Kun Magin Dahilán nin Pagkasalà

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidád nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Septiembre 29 – Octubre 5, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 9,38-43.45.47-48 (Ika-26 na Domingo sa Ordinariong Panahón - B).

…

Kaniguan an mga tataramon kan satóng Kagurangnan Jesu Cristo sa Evangelio: kun an saimong kamót magin dahilán nin pagkasalà, putolá! Kun an saimong bitís, putolá! Kun an saimong matá, hulwatá! An tawong magin dahilán nin pagkasalà sa sarô kainíng mga saradít na nagtútubód, gakudán nin gapóng-gilingan sa líog dangan itapok sa lawód!

Linawon ta na bakô iní literál na kasuguán ni Jesús. Sa literatura, an apód kainí hyperbolé o pagmamalabís. Iní an lohikál na padumanan kan Saiyang pangapodan sa Marcos 1,15: “Haraní na an Kahadean nin Diós! Magbaklê kamó asín magtubód sa Evangelio!” 

Boót nin Diós na kitá makaligtas, magkaigwa nin buhay, asín makalaóg sa Saiyang Kahadean. Alagad tanganing maakò ta iní, kaipuhan man an satóng pagtalikod sa kasâlan. Pinapatanidan kitá ni Jesús kan pwedeng magin dahilán kan satóng pagkasalà asín magdará satô sa infierno: an labi-labing pagpaoróg sa sadiri.

An satóng buhay, lawas, marhay na salúd, mga kakayahán, patín mga kinâbanon na karahayan, gabós tinátaó satô nin Diós. Alagad kun daí ta gamiton an mga iní sa tamà asín magi kitáng makasadiri, an mga iní magigin dahilán kan satóng pagkasalà asín kaulangan sa pagkamít nin buhay na daíng kasagkoran.

An tawong makasadiri asín labí an pagpaoróg sa sadiri, nagigin menos an paghilíng sa kapwa. Pwedeng tâwan niyá nin pagpahalagá an sadiring pamilya, barkada, o mga kaugós, bilang extensión kan saiyang sadiri. Alagad daí siyáng pakiarám o sinisikwal pa nganì an mga nasa luwás kan saiyang circulo.

Sa Evangelio, kan binaretà ki Jesús na sinawáy kan Saiyang mga disipulos an saróng lalaki na bakô ninda kaibahan alagad nagpapaluwás nin mga demonio sa ngaran Niyá, sinda an sinagwê ni Jesús asín sinabihan na daí pagsawayón an lalaki. Siring iní sa ginibo ni Moisés sa Numero 11 kun saén minidbid niyá na an Espiritu kan Diós yaon man ki Eldad asín Meldad, maski daí sinda nasa “tamang lugar” nin pagprofesía.

Sa katunayan, sa Saiyang ministerio publico, nagsaksi si Jesús sainda kun pâno magraní asín mag-akò nin mga sinisikwal nin sociedád. An mga Fariseos asín escribas, na mahilig mansikwal sa mga parakasalà, sinabihan Niyá sa Mateo 9,13: “Pagkaherak an mâwot Ko, bakóng sacrificio. Ta daí Akó napadigdi sa pag-apód sa mga mayong salà kundî sa mga parakasalà.”

An katukdoán na iní oróg na kaipuhan madangog asín masabotan sa panahón ngonian na an mga naghahadê-hadean sa satóng sociedád, labí na sa kapasloán asín pagpa-oróg sa sadiri kisa sa banwaan, linalanse pa an mga tawo na magin butá asín púla sa pangungurakot asín panghahâbas ninda sa pondo kan gobyerno. An mga patrabaho sa infraestructura kinakaltasan nin dakulaon, an mga ayuda halè sa gobyerno sinasadiri tanganing bakalón an boót nin mga botante.

May patanid sainda sa Santiago 5,3: “an korupsyon kan saindong bulawan asín plata iyán magigin saksi laban saindo”. Asin sa Santiago 5,5: “Nagpalabí kamó sa dagâ asín nagpasiram-siram; pinatabâ nindo an saindong mga pusò para sa aldaw nin pagbunô.”

Sa hurí, si Jesu Cristo man giraray an nagsaksi satô nin tunay na pagkámoót sa kapwa, asín pagpaoróg sa kabòtan kan Amâ, bakô kan sadiri. Sabi Niyá sa Juan 6,37-38: “An minadulok Sakô daí Ko isusubol sa luwás, huli ta naghilig Akó halè sa langit, bakô sa paggibo kan Sakóng boot kundî kan boot kan nagsugò Sakô.” Kun si Cristo an Kagurangnan ta, arogon ta Siyá.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia na iká natentarán na paorogón an sadiri, bakô an kabôtan nin Diós o karahayan nin kapwa. Pâno ka nagtalubò sa experienciang iní?

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Son

Se Siempre la Reina de Nuestra Region

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Septiembre 22-28, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 2,27-35 (Solemnidad ni Nstra. Sra. de Peñafrancia).

…

Cada ikatolóng Domingo kan Septiembre kitá digdí sa Bicol nagcecelebrár kan fiesta kan satóng Inâ, Nuestra Señora de Peñafrancia. Iníng devoción dinará sa Kabikolan ni Padre Miguel Robles de Covarrubias kan 1710, dangan pinakusóg asín pinalakóp ni Obispo Francisco Gainza, OP, na nagin Obispo kan Nueva Caceres kan 1863.

Ngonian na taón sinecelebár an centenario kan coronación canonico kan imahe ni Inâ na nangyari kan Septiembre 20, 1924. Sa taón na idto kinomposo man ni Padre Maximo Juguera, CM, an “Himno a Nuestra Señora de Peñafrancia," na midbid man bilang "Resuene Vibrante”, asín yaon an linyang: “Patrona del Bicol, Gran Madre de Diós, se siempre la reina de nuestra región.”

Natà kaipuhan na koronahan siyá? May mga nagsasabi nganì na daí man nakalaág sa biblía na reina si Santa María, kayâ daí daá siyá dapat tâwan nin siring na titulo.

Daí man kaipuhan na koronahan siyá, alagad katakód iní kan devoción saiya kan mga Bicolano na daí pighahagad alagad kusang tinátaó nin huli sa pagkámoót. An coronación canonico o pontifico iyó an pagtaóng maninigong pagmidbid kan Simbahan sa kadakulaan kan devoción ki Inâ asín sa kadakul na espirituál na balaog na naakò nin saiyang mga devotos.

An devoción ki María maimbod sa biblía.

Siyá an virgen na nangakì kan Mesías susog sa mga profesía sa Lumang Tipan. Siring man sa Kapahayagán 12,1 nasusurat: “Dakulang tandâ nagpahilíng sa langit: Babae! Nagugubingan siya kan saldang, an bulan sa irarom kan saiyang mga bitís, asín sa saiyang payó koronang doceng bitoon.” Asín sa Kapahayagán 12,5 nasusurat na siya “nangakì nin lalaki na iyó an mapastor sa gabós na nación.” Kaidto pa man kadakul na mga Cristianong parasurát asín banál an nagsasabing iníng mga versos dapít ki Virgen María asín sa Simbahan.

Sa Lucas 1,28, sabi ki María ni arcangel Gabriel: “Panô ka nin gracia, kaiba mo an Kagurangnan!” Sabi man ni María sa saiyang awit sa Lucas 1,48: “poón ngonian aapodón akóng paladan kan gabós na kapág-arakian.” Kayâ kaidtó pa man an Simbahan maogmáng nag-úutób kan profesíang iní ni María.

An enot niyáng mga devotos iyó an saiyang mag-amáng si San José asín si Jesu Cristo. Sabi nganì ni San Maximiliano Kolbe: “Daí nanggad matakot na masobrahan nin pagkámoót ki María. Ta daí nindo kayang kamòtan siyá labí pa sa pagkámoót ni Jesús.”

An devoción ki María dinádará kitá pasiring ki Cristo.

Sa Lucas 2,34-35, sa Presentación kan aking si Jesús sa Templo may profesía dapít sa Akì asín sa inâ: “Uya, natatalagá iní para sa pagbagsak saká pagtindog nin dakúl sa Israel asín para magin tandâ na kinokontra – asín an saimo man sanáng kalág lalagbasón nin espada – tanganing ikapahayag an kaisipán nin dakúl na pusò.” Boót sabihon, an enterong buhay ni María dapít sa saiyang mahál na Akì – an saiyang mga kaogmahan, kamundoan, kamurawayan, asín kaliwanagan dapít sa mga pangyayari sa buhay ni Jesús. Iní an mga misteriong pighohoróp-horopan ta sa Santo Rosario.

Anó man an mensahe ni Virgen María sa satô? Sa Juán 2,5, an sinabi niyá sa mga lingkod sa kasál sa Cana iyó man an sinasabi niyá sa satóng mga disipulos kan saiyang Akì: “Giboha nindo an anoman na sabihon Niyá.” Kayâ si San Luís María de Montfort nakasabi: “ad Jesum per Mariam”, pasiring ki Jesús sa paagi ni María. Pag an devoción ta daí nakakaparaní ki Jesús, ginigibo ta si Maríang idolo o diós-diósan. An devoción saiya dapat dinádará kitá sa pag-akò ki Cristo sa Eucaristía, tanganing bolanos na mautób an saiyang papél sa plano nin kaligtasan.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Maghirás nin experiencia kan saimong gawè nin devoción sa mahál na Inâ asín kun anó an nagin bunga kainí sa saimong buhay.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Waste Colonialism Beware

 

Recently I have seen this infographic circulating on social media. While it may serve its purpose to inform and call to action, it is also misleading. The Philippines does throw an alarming volume of plastic into rivers and seas but by no means the biggest plastic polluter to the world's waters.

Ocean Conservancy, the NGO that published the 2015 report that purportedly found five Asian countries topping the list of the world's worst plastic polluters, has since issued a retraction and apology. Critics point out that the report was a case of "waste colonialism", which creates a false narrative that puts more blame on end user populations in developing countries as mainly responsible for the extent of plastic pollution in the world, while downplaying the overproduction of plastic and exportation of plastic wastes by big business from developed countries.

Here's a link: https://www.theguardian.com/.../ocean-conservancy-ngo...

Nevertheless, the battle to stem plastic pollution continues, beginning with personal lifestyle changes, corporate social and ecological accountability, and public policy reforms especially in banning single use plastics and curbing plastic dependence with more sustainable practices and alternatives.

Here's a more accurate infographic.

 

Siísay Ako sa Paghonà Nindo?

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Septiembre 15-20, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 8,27-35 (Ika-24 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…

An istorya sa Evangelio may tolóng kabtang. Enot, an paghapót ni Jesús kun siísay Siyá sa paghonà nin mga tawo asín kan Saiyang mga disipulos. Tuminamà si San Pedro sa pagsimbag na Siyá an Cristo (o sa Hebreo, Mesías). Ikaduwá, an pagpaliwanag Niyá kan kahulugán kan Saiyang pagigin Cristo. Násalâ digdi si San Pedro sa paghonà na si Cristo daí dapat mag-agi nin pagsakit asín pagkagadán, kayâ sinagwè siyá ni Jesús. Ikatoló, an pagtaó Niyá kan mga kaipuhan na gibohon kan mga boót magin disipulo Niyá. Anó an mensahe kainí satô?

An Diós nagpapamidbid satô.

Kun kitá saná, daí ta mamimidbidan nin tamà kun siísay an Diós. Hilnga an manlaen-laen na kultura sa kinâban na kun siísay-sisay asín kun anú-ano an pigsasarambá na mga diós-diósan. Nagpamidbid Siyá ki Abrahám, Isaác, asín Jacób, ki Moisés asín sa mga profetas sa Lumang Tipan. Kayâ an banwaan Israel namibidbid an Diós bilang Kaglaláng nin gabós, kagtaó nin mga karahayan, asín parasurog laban sa mga kaiwal. Siyá man nanugâ na mapadará nin paraligtas, nin saróng Mesías, para sa Saiyang banwaan.

Sa Evangelio nagpapamidbid si Jesús bilang Mesías, alagad bakô susog sa imahe na pighohonà kan Saiyang mga kahimanwa, kundî bilang surogoón na papasakitan nin makuri, isisikwal, gagadanón, asín mabubuhay-liwát.

Bilang Mesías pinamidbid Niyá an sadiri bilang Akì kan Diós – boót sabihon na Siyá Diós man. Iní an razón kun natà sa Mateo 26,65, ginisì kan halangkáw na padì na si Caifás an saiyang badò asín hinatolan si Jesús nin paglalanghad (blasphemy) – nin huli ta inakò ni Jesús na Siyá an Akì kan Diós. Sa Juán 10,30 si Jesús mismo nagsabi: “Akó asín an Amâ sarô.”

Natà ta an Diós nagboót na magpamidbid satô? Nin huli ta an saiyang plano, susog sa 1 Timoteo 2,4, “na an gabós na tawo makaligtas asín makamidbid kan katotoohan”. Asín si Jesús mismo nagsabi sa Juán 14,6: “Akó an dalan, an katotoohan, asín an buhay; daí nin makakadumán sa Amâ, kun bakóng huli Sakô.”

Si Jesu Cristo an satông kaligtasan.

Pâno kitá maliligtas kan satóng pagkamidbid ki Cristo? Kun kitá magtubód asín magsunód Saiya. Dangan sinabi Niyá sa Marcos 8,34: “An boót magsunód Sakô, magsayuma sa sadiri, magpâsan kan saiyang cruz, asín magsunód Sakô.”

Magsunód kitá ki Cristo.

Boót sabihon, pilíon ta si Cristo solamente asín oróg sa gabós. Tapos na an panahón nin mga suanoy na diós-diósan, alagad may mga bâgong diós-diósan man na nagsaralida sainda: kayamanan, kapangyarihan, kasikatan, kaogmahan sa lamán, asín ibá pa. Iníng mga karahayan na kinâbanon bakóng maraot asín puedeng makatabang pa nganì satô sa pagigin marhay na tawo, alagad kun sinda an papaorogón ta sa gabós, sinda nagigin kaulangan sa satông pagraní sa Diós.

Magsayuma kitá sa sadiri.

Mas makusóg ki sa tentación halè sa luwás iyó an paorogón an sadiring kabôtan. Iní an sinasabi ni Cristo sa Marcos 7,21, na “halè sa laóg, sa pusò nin tawo minagikan an mga maraot na kaisipan, mga karumpotán, mga paggadán, mga pagsambay, mga kapasloán, mga kasómbikalan, pagdayà, karigsokán, pagkaurí, pagpakaraot, kapaabáw-abawan, karungawan” – an mga iní an kaipuhan tang sayumahan tanganing bolanos kitáng makasunód ki Cristo.

Magpâsan kita kan satong cruz.

Linigtas kitá ni Jesu Cristo sa Saiyang sacrificio sa cruz asín pagkabuhay-liwát, sa pagtaó Niyá satô nin kaligtasan hinirás man Niyá an dalan kan cruz.  An satông cruz iyó iní: an paggibo kan kun anó an tamà, marhay, asín mamomôton sa ngaran ni Cristo, gurâno man kadipisil. Sabi sa Santiago 1,14: “Anó an pakinabang, mga tugang ko,  kun may magsabi na igwa Siyá nin pagtubód alagad mayò nin gibo?”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Siísay si Jesu Cristo para saimo? Maghirás kan saimong mga paghingowa na akoon Siyá bilang saimong Kagurangnan asín Paraligtas.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Magdangog sa Agrangay nin Kinaban asin Dukha

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Septiembre 8-14, 2024. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 7,31-37 (Ika-23 na Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

…

Sa Evangelio pig-istorya an milagrosong pagbulóng ni Jesu Cristo kan saróng lalaking bungóg asín púla. Anó an mensahe sato kan istoryang iní?

Magtubód kita ki Cristo.

An milagro nagpapahayag kan kapangyarihan ni Cristo na magbulóng nin mga helang asín kanînan. Iníng kapangyarihan nagpapahayag kan Saiyang pagka-Diós. Pigprofesía sa Isaías 35,5-6 na sa pagdatóng nin Diós “an mga butá makakahilíng, an mga bungóg makakadangóg, an mga piláy maglulukso siring sa osá, asín an mga púla mag-aarawit sa kaogmahan”. Kan nakalakóp sa mga banwaan an istorya kan milagrong iní, dakúl an nagsabi: “Maraháy an gabós Niyang gibo, an bungóg pinapadangóg asín an púla pinapatarám.”

Magdangóg kita sa Saiyang Espiritu.

An pagbukás nin talinga nagdádará nin husay na pagdangóg sa tawong binulóng. Kitang mga may pandangóg inaapód bakô na mag-akò saná nin anoman na tanóg o ribók sa kapalibotán, kundî na hanapon an mga tataramon na makahulugán, lalò na an tingog kan Espiritu ni Cristo. Iní makukua niato pag tinatàwan ta nin panahón an pagpamîbî asín pag-adal sa Banal na Kasuratán asín katukdoán kan Simbahan.

Magsimbag sa agrangay nin kinâban asín mga dukhâ.

Segun ki Papa Francisco, sa saiyang Surat Enciclicál na Laudato Si’, sa panahón ngonian madádangóg ta man an Espiritu sa “agrangay nin kinâban asín agrangay nin mga dukhâ”. Sa paglaóg niato sa Panahón nin Paglaláng (Season of Creation), na satong sine-celebrár bilang Simbahan poón Septiembre 1 hanggang Octubre 4, fiesta ni San Francisco de Asis, hinanyogón ta an Espiritu na nangangapodan na maghidalî kita atamanon asín pakarhayon an kinâban na estaran niato gabós, asín magmangno sa kapwang nangangaipo.

Magbâgo kita dapít sa satong relasyon sa kapwa, sa kapalibotan, asín sa gabós na linaláng.

“Ecological Conversion” an apód kainí ni Papa Francisco, na an boót sabihon: “an bunga kan satong pagkamidbid ki Cristo nahíhilíng dapat sa satong paki-relasyon sa kinâban sa palibot niato” (Laudato Si’ 217). Ano an mga kaipuhan bâgohón sa satong kaisipan asín mga gibo?

Bâgohon ta an kaisipan na kita kagsakop asín kagsadiri kan kinâban, asín akoon an katongdan bilang paraataman kan gabós na linaláng.

Kan sinubol nin Diós an katawohan sa Genesis 1,28, na “panoón asín sakopon an dagâ, dangan maghadè sa gabós na linalang” bakô iní pagtugot nin Diós na gibohon ta sa kapalibotan an anoman na gusto ta, kundî na pakinâbangan ta iní para sa satong karahayan, alagad daí pag-abusohon asín uboson, kundî atamanon nin marhay, maghirás sa kapwang nangangaipo, asín magtadâ asín mag-andam para sa mga maabot pang kapag-arakian. An Diós an kaglaláng asín kagsadiri nin kinâban, kita mga paraataman asín katiwalà kan biyayang iní.

Haleon ta na an “kultura nin basura” asín padanayon an kultura nin comunión.

Sa Laudato Si’ nagkapirang beses naonabihan ni Papa Francisco iníng “kultura nin basura” (throwaway culture). An mga tandâ kainí iyó an kawâran nin pagpahalagá sa karahayan nin kagabsan, sa dignidad nin gabós na linaláng, asín sa kapwa – lalò na idtong mga daí na nahihilngan nin “pakinâbang”. An kaipuhan pakusogón iyó an kultura nin comunión na minimidbid an interconnection nin gabós sa Diós asín sa lambang sarô, asín pinapahalagahan an dignidad nin gabós na linaláng asín derechos nin mga tawo, lalò na an mga dukhâ na nagtitios nin huli sa mga calamidád na dará nin nagbabâgong klima asín pag-init nin kinâban.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA | Anó an nadádangóg mong “agrangay nin kinâban asín nin mga dukhâ” ngonian na panahón?  Anó an saimong simbag sa mga agrangay ninda?

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING | Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Prayers of the People • Closing Prayer • (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Ba'e Saná

BA'E SANÁ

Set your non-negotiables, your boundaries, your priorities. So you know how to let some things slide, to not sweat the small stuff, to choose your own battles. The point is not to live stress-free or without worry, and definitely not to avoid conflict – for that makes for a rather dull and shallow existence. But to focus on what really matters, to live with meaning, and to bear much fruit.

SIGE SANÁ