Kamòtan an Diós sa bilog na Sadiri

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 29 – Noviembre 5, 2023. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 22,34-40 (Ika-30 Domingo sa Ordinariong Panahón - A).

…

Anó an pinakadakulang tugon kan Ley? Iní an hapót nin saróng abogadong Fariseo ki Jesús sa pagsugót Saiya. Alagad an Saiyang simbag bakô saróng provisión nin Ley, kundî saróng pamìbì – an pinakaimportanteng pamìbì para sa mga Judío – an Shema Yisrael.

Makukua iní sa Deuteronomio 6,4-5: “Dangogá, O Israel! An Kagurangnán – asín an Kagurangnán saná – iyó an satuyang Diós. Kamòtan nindo an Kagurangnán nindong Diós sa bilog nindong pusò, sa bilog nindong kalág, asín sa bilog nindong kusóg.” Sa versión ni San Mateo, kamòtan ta an Diós sa bilog niatong pusò, kalág, asín isip.

Anó an boót sabihon kan kamòtan an Diós sa bilog na pusò?

Daíng ibáng Diós kitang kamomòtan asín sasambahón; Siya an pinapaoróg sa gabós kan satong pusò. Iní an pinakaenot sa Sampulong Tugon sa Exodo 20,3. Kaitóng panahón kadakul nin mga diós-diósan na sinasamba – si Baal, Astarte, Dagon, an bulawan na baka, an mga diós-diósan sa Egipto, Grecia, asín Roma. Ngonian na panahón, daí na an mga iní, pero dakul an mga nagsasamba sa mga diós-diósan nin kapangyarihan, kayamanan, kagadanan, kasikatan, asín iba pa.

Ngonian na eleksyon, dai pag diosón an kwarta. Dakúl an sa paghalát kan “biyayà”, biyô patíng nagvi-vigilia. Mag-ingat sa pagpilì susog sa paipít, huli ta kun manggana an kurakot, an balík sa komunidad siguradong pasakit.

Ano an boót sabihon kan kamòtan an Diós sa bilog na kalág?

An kalág iyó an parte kan satong pagkatawo na nagpapahirô asín nagtátaóng-buhay sato. Sabi sa Genesis 1,27, kitang mga tawo linaláng na kabaíng nin Diós. An satong espiritu an kabaíng sa mahál na Diós. Kayâ kun an satong espiritu nagtatalubò sa pagtubód, paglaom, asín pagkamoot, kita nagigin mas kabaíng nin Diós.  An katuyuhan nin gabós tang pagpamìbì, pag-devoción, asín pagsimba, iyó na kita magin siring sa Diós na satong sinasamba.

Ano an boót sabihon kan kamòtan an Diós sa bilog na isip?

Mápoón iní gabós sa pag-akò kan katotoohan na dará ni Cristo. Sabi ni Jesús sa Juan 8,31-32: “Kun danay na magsunód kamo kan Sakong katukdoán, tunay ko kamong mga disipulos; maaaraman nindo an katotoohan, asín an katotoohan an mapatalingkás saindo.” Duwáng kabtang kainíng katotoohan an kaipuhan tang akoon, isabuhay, asín ipagtalubò:  an pagpamidbid nin Diós kan Saiyang sadiri asín kan Saiyang kabôtan – sa pag-adal kan Saiyang Tataramon sa Biblía, sa mga katukdoán kan Simbahan, asín sa pamìbì.

Ano an boót sabihon kan kamòtan an kapwa siring sa pagkamoot sa sadiri?

Maski daí hinagad sa hapót, tulos sinundán ni Jesús an Saiyang simbag nin sarô pang tugon – tandâ na boót nin Diós na bakô sanáng kamòtan ta Siya sa bilog tang sadiri kundî pati man an kapwa. Dangan bakô saná na gibohon tang sukol an pagkamoot sa sadiri kun gurâno ta kamomòtan man an kapwa, kundî giromdomón na kita gabós namòtan nin Diós, asín Siya haraní sa kapwang dukhâ asín nangangaipo. Sa katunayan, ginibo ni Cristong sukol asín patugmadan kun makakalaóg kita sa Kahadean nin langit, o daí, an satong patratár sa kapwang nangangaipo. Sinabi Niya sa Mateo 25,40: “An ano man na ginibo nindo sa sarô kan pinakasadít kong mga tugang, ginibo nindo iyan Sako!”

Pàno ta isasabuhay iníng ikaduwáng pinakadakulang tugon ngonian na eleksyon? Sabi ni Papa Francisco: “An pulitika an sarô sa pinakahalangkáw na porma nin pagkamoot, nin huli ta naglilingkod iní sa karahayan kan kagabsán.” Kayâ ngonian na eleksyon marhay giromdomón na an responsableng pagboto, pagkamoot sa komunidád asín kapwa tawo.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras kun pàno mo naisabuhay an bolanos na pagkamoot sa Diós sa bilog na pusò, kalág, asín isip sa eleksyon ngonian na taon.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Evangelio sa Panahón nin Eleksyon

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 22-28, 2023. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 22,15-21 (Ika-29 Domingo sa Ordinariong Panahon - A).

…

“Tâwan ki Cesár an ki Cesár, asín sa Diós an sa Diós.” Tamang-tamà iníng kasabihán mantang haraní na an eleksyon nin mga oficiales sa mga barangáy asín SK. Iní an simbag ni Jesús sa patibóng na hapót Saiya kan mga naghahanap nin ikakaparaót Niya: “Tugot magbuwís ki Cesár o bawal?”

Kun magsimbag si Jesús na dapat magbayad nin buwís, ipapalakóp kaining mga parasunod kan mga Fariseos asín ni Herodes na traidor Siya sa banwaan na Judío nin huli ta nagsusuporta Siya sa mananakop na Imperio Romano. Kun sabihon Niya man na daí dapat magbayad, ioosip ninda sa mga autoridád na Romano na Siya nagrerebelde asín nagtutukdò sa mga tawo na magsuway sa Imperio, kayâ dapat Siyang padusahan. Alagad ginamit ni Jesús an saindang patibóng tanganing magtukdô dapít sa autoridád asín Kahadean.

Siisay palán iníng Cesár sa kasabihán? Ini si Tiberio Cesár, an Emperador kan Roma kan panahón ni Jesús. Daí man kita pinapamayohán ngonian nin saróng Cesár, alagad may mensahe an Evangelio sa satong mga botante asin kandidato ngonian na nagdadangadang an eleksyon.

An Diós an paorogón sa gabós.

Iníng kasabihán bakô sa pagbangâ kan materiál o seculár na mga bagay sa lado kan gobyerno asín an espirituál sa lado kan Simbahan. Kundî na an maninigong itaó sa Diós iyó an gabós. Sa Mateo 22 kan hinapót si Jesús nin saróng abogado kun anó an pinakadakulà sa mga batás, sinimbag Niya kaining linya sa pamìbì na Shema Israel sa Deuteronomio 6,5: “Kamòtan mo an Kagurangnan mong Diós sa bilog mong pusò, sa bilog mong kalág, asín sa bilog mong isip.”

An Diós an nagwawaras nin kapangyarihan sa dagâ.

Sa Isaías 45,1-6, iniistorya kun pàno ginibo nin Diós na kasangkapan si Emperadór Ciro (Cyrus the Great) kan Persia para matapos na an pagsakit kan mga Judío sa  irarom kan Imperiong Babilonia asín makaulî sa Israel an mga destiero (exile).

Sabi pa ni San Pablo sa Roma 13,1: “Dapat magpasakop sa mga namámayó kan gobyerno, huli ta mayong autoridád na bakóng tugot nin Diós. An mga autoridád sa ngonian na panahón ibinugtak nin Diós.” Alagad pàno kun bakô marhay an gibo kan mga namámayó?

An Diós an sukol kan satong pagsunód sa mga autoridád sa kinâban.

Daí pwede gamiton an Roma 13,1 tanganing magin butá o daíng isip na parasunod an mga tawo kun lakóp an karâtan asín korupsyón sa gobyerno. Sa Mateo 28,18, iní an sinabi Niya: “Itinaó sako an gabós na kapangyarihan sa langit asín sa dagâ.”

Kun susog sa kabôtan nin Diós an mga pinapapatupad na batás asin marhay an pasunód nin mga pamayó sa gobyerno, maninigò lamang an pagsunód nin mga ciudadano ta para sa ikakaraháy man saná iní nin gabós.

Ngonian na eleksyón, an kabôtan nin Diós iyó an satong paorogón, bakô an mga kinâbanon na tentación. Sa pangangampanya, ipahayag saná an katotoohan, daí magpalakóp nin kaputikan. Sa pagboto, dangogón an dikta kan consciencia bakô an dikta kan kwarta.

Pag tinataó ta an tamà asín maninigò sa Diós, tinataó ta man an marhay asín magayón para sa satong komunidad. Sabi nganì sa Proverbio 29,2: “Kun an matanos an nagkákapót nin kapangyarihan, nag-oogma an banwaan; alagad kun namámayó an tampalasan, nag-aagrangay an katawohan.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Ngonian na pirilían, pàno mo isasabuhay iníng kasabihán: “Tawan ki Cesar an ki Cesar, asín sa Diós an sa Diós”?

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Gabós Imbitado sa Bangkete nin Diós

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 15-21, 2023. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 22,1-14 (Ika-28 Domingo sa Ordinariong Panahon - A).

…

An parábola kan Bangkete sa Kasál may parehong tema asín mga kabtang sa duwáng parábola na sinundán kainí sa Evangelio ni San Mateo: an mga parábola kan Duwáng Magtugang asín kan mga Maraot na Tumatawo. Yaon an plano nin Diós, an pagsikwál kan Saiyang mga pinilì, asín an paghukóm sa hurí.

An Plano nin Diós

Sabi ni San Pablo sa 1 Timoteo 2,4: an Diós “nagmamàwot na an gabós makaligtas, saká makamidbid sa katotoohan”. Sa parábola linaladawan iní kan bangkete sa kasál na may mga naenot na imbitado dangan sinunod imbitarán an gabós na masumpongan sa dalan, an mga marhay saká maraot.

Sa Bàgong Tipan, nagkapirang beses linaladawan an pagkámoót nin Diós siring sa bangkete nin kasál kun saen si Jesu Cristo an nobyo asín an Simbahan an Saiyang nobya. Kayâ nganì sa Efeso 5,25 tinutukdò sa mga agóm na lalaki: “Mga esposo, kamòtan nindo an saindong agóm siring kan pagkámoót ni Cristo sa Simbahan; idinusay Niya an Saiyang buhay para sa Simbahan.”

An padumanan kan Simbahan na kasarô ki Cristo iyó an kapanoan kan Kahadean, an langitnon na bangkete kan mga akì kan Diós. Asín digdi pa saná sa dagâ pinapatanâ na kita kan gracia kainíng langitnon na bangkete sa bangkete kan Eucaristía.

An Pagsikwál kan mga Saiyang mga Pinilì

Siring kan akì na nag-iyó alagad daí nag-utób sa pagsugò kan saiyang amâ asín kan mga maraot na tumatawo sa duwáng naenot na parábola, an mga imbitado daí pig-honra an invitación kan hadè sainda. Mas pinilì ninda kisa sa Kahadean an pagpayaman (umá asín negosyo) o pagmantenér nin kapangyarihan (kayâ kinulgán asín ginadán an mga sinugò kan hadè). Kita man pwedeng magibo an siring na pagsikwál kun pinipilì ta an makasadiring interés asín mga kinâbanon na kaogmahan kisa pagsunod sa kabôtan nin Kagurangnan.

Igwa pa nin saróng pagsikwal sa hadè sa laóg kan parábola: itóng lalaki na daí nakabadò pangkinasál. Maski nagpa-honra siya sa invitación, pinilì niya man giraray an saiyang kabôtan kisa kun anó an maninigò sa Kahadean. Siring iní sa tawong nagsasabi na nagtútubód siya sa Diós alagad naggigibo nin mga bagay na tumang sa kabôtan nin Diós. May patanid dapít kainí si Jesús sa Mateo 7,21: “Bakô gabós na nagkukurahaw Sako, ‘Kagurangnan, Kagurangnan!’, makakalaóg sa Kahadean nin langit kundî itóng mga nag-uutób kan kabôtan kan Sakong Amâ sa langit.”

An Paghukóm nin Diós

Sa parábola, an pagsugò kan hadè sa saiyang hukbô na gadanón an mga paragadan asín suluón an saindang mga banwaan saróng profesía sa maabot na pagsakit kan Israel na kan taón 70 AD sinakyada asín rinompág an Jerusalem asín palibot na mga banwaan kan Imperio Romano. Alagad may mas makuring paghukóm na maabot sa mga minasikwal sa Kagurangnan: an pagtapok paluwas sa Kahadean.

Sabi sa katapusan kan parábola sa Mateo 22,14: “Dakúl an inapód alagad dikit an napilì”. May paghukóm na maabot sa katapusan kan satong buhay sa dagâ asín sa Ikaduwáng Pagdatóng ni Cristo. Alagad bâgo an paghukóm nin Diós sa sato, kita ngûna an enot na mahukóm o mapilì: an akoon an invitación nin Diós pasiring sa Saiyang Kahadean o pilion an sadiri tang kabôtan asín mga kinâbanon na kaogmahan.

Lugód pilion ta an “totoong maninigò asín dapat, an matanos asín nakakaligtas”. Sabi sa awit sa Misa na halè sa Mateo 6,33: “An Kahadean nin Diós enoton ta, siring man an katanosan, asín an gabós idudugang na saná.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás nin experiencia na napa-honrahan mo an invitación saimo nin Kagurangnan. Anó an nagin bunga kainí sa saimong buhay?

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Si Jesús an Gapóng Sinikwál

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradít na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Octubre 8-14, 2023. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 21, 33-43 (Ika-27 Domingo sa Ordinariong Panahón - A).

…

Iníng parábola kan mga maraot na tumatawo, siring kan parábola kan nakaaging Domingo, inistorya ni Jesu Cristo giraray sa hampang kan mga poón na padì asín mga pamayó kan banwaan. Sinda idtong mga maraot na tumatawo sa parábola na daí nagin maimbod sa saindang katongdan na atamanon an banwaan Israel.

An ubasán iyó an Banwaan Israel. An kagsadiri iyó an mahál na Diós. An mga sorogoon iyó an mga profetas na pinadará nin Diós sa Saiyang banwaan. Asín an akì kan kagsadiri, daíng ibá kundî si Jesús na nagprofesía kan Saiyang maabot na pagsakit asín pagkagadán sa kamót kaidtong mga kahampang Niya mismo.

Sinikwál ninda si Jesús siring sa profesía kan gapóng sinikwál nin mga paratugdók. Kayâ hinalè sainda an Kahadean asín tinaó sa bâgong banwaan na minuknâ ni Cristo, an Simbahan na pinatugmád ki Pedro asín nabubuhay sa Espiritu Santo, na kaidto pa man, ngonian, asín sagkod pa man, yaon sa Santa Iglesia Catolica.

Nálingawán kaidtong mga kapadian asín kamagurangan sa banwaan an boót sabihon kan saindang pagigin Piniling Banwaan – bakô kaomawan o kapangyarihan, kundî pagigin kasangkapan kan Kahadean sa kinâban. Alagad kun an mga pamayó asín miembros kan Piniling Banwaan sinikwál si Jesús kaidtong panahón, bakô imposible na kita na mga kabtang kan Saiyang Hawak ngonian sikwalón man si Cristo sa satong buhay.

Kun habô tang magtalikod sa kasâlan, sinisikwál ta si Cristo. Kan si Jesús naglibot sa pagtukdô kan Kahadean, iníng sa Mateo 4,17 an pirming sinasabi Niya: “Magbaklè na kamo huli ta haraní na an Kahadean nin langit!” Boót nin Diós na an gabós maligtas asín makalaóg sa Saiyang Kahadean alagad iní nangangaipo man kan satong pag-akò kaiyán sa paagi enot kan satong pagbâgong-buhay.

Dapít kainí may pagiromdom si San Pablo sa Roma 6,23: “An kabayadán nin kasâlan kagadanan; alagad an biyayà nin Diós buhay na daíng kasagkoran ki Cristo Jesús na satong Kagurangnan.”

Kun nagdúdulág kita sa cruz nin sacrificio, sinísikwál ta si Cristo. Sa Lucas 9,23 iní an pighagad ni Jesús sa mga boót magin disipulo Niya: “lingawán an sadiri niyang buhay, magpâsan kan saiyang cruz aroaldaw, asín magsunód sa Sako”.

An cruz na pinapapâsan sato iyó an pagsunód sa kabôtan nin Diós, sa ano man na sitwasyon nin satong buhay, gurâno man kadipisil, nin huli ta iní matanos asín marhay. Naghulit si San Pablo sa Filipos 4,8: “An ano man na suripot, matubís, kahangà-hangà, noble, kun igwa nin mabansáy asín maninigong omawon, iyán an isipa.”

Kun linílingawán ta an satong Cristianong misyon, sinísikwál ta si Cristo. Iní an misyon na winalat Niya sato sa Marcos 16,15: “Padumán kamo sa bilog na kinâban, ibalangibog an Marhay na Baretà sa gabós na tawo!” Sa mga nagkakampante na huli sa paghonà na nagibo na ninda an saindang obligación espirituál o na igwa man sinda nin mga devoción, giromdomón na kita inapód ni Cristo bakô saná sa pagsimba kundî na magin Simbahan – asín an misyon na tinaó sato ni Cristo iyó an nagtátaóng kahulugán kan satong pagigin Simbahan.

Susog sa Mateo 5,13-16, inapód kita na magin ilaw nin kinâban dangan asín nin dagâ. Sabi pa ni San Pablo sa Roma 14,7: “Daíng siisay man na nabubuhay para sa sadiri lamang, daíng siisay man na nagágadán para sa sadiri lamang.” Kayâ daí ta sadirihon saná o sayangon an graciang tinaó sato nin Diós kundî ihirás tanganing makadará man kita nin kapwa pasiring Saiya dangan an kinâban maglakáw sa Saiyang dalan.  

Kitang mga tinubós ni Cristo: talikdán an kasâlan, pâsanón an cruz, padagoson an misyon.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás nin experiencia kun pàno mo nasikwál man si Cristo sa paagi nin mga saláng paghonà o gibo asín kun pàno ka nakabalík Saiya.

PASUNÓD-SUNÓD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song