An Tataramon Nanitawo

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Disyembre 25-31, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Juan 1,1-18 (Pasko kan Pagkamundag).

…

An mga Misa sa Pasko kan Pagkamundag may manlaen-laen na evangelio. Sa Misa sa Vigilia sa Disyembre 24, an evangelio susog ki San Mateo; sa Misa Pagkabanggi o Matangáng Banggi, ki San Lucas; sa Amay na Aga kan Disyembre 25, giraray ki San Lucas, asin sa mga masunod na Misa sa Aldaw kan Pasko, ki San Juan.

An lambang evangelio nag-iistorya kan buhay ni Jesus; may pagkaparareho sinda alagad may mga detalye man na man-iba-iba. Si San Mateo asin San Lucas may istorya kan pagkamundag ni Jesus, si San Marcos nagpoon kan si Jesus adulto na. Alagad si San Juan nagpoon bakô sa istorya kundi sa teología: “Sa kapinònan iyo an Tataramon, an Tataramon kaibahan kan Dios, asin an Tataramon Dios.”

Ano an kahulugan kaini?

Ini an ipinapahayag niato sa Credo Niceno-Constantipolitano na Siya: “namundag gikan sa Ama bàgo kan gabós na panahon. Dios na gikan sa Dios, ilaw na gikan sa ilaw, totoong Dios na gikan sa totoong Dios, ipinangakì, dai linaláng, sarô sa pagka-Dios sa Ama: huli Saiya nagkaigwa kan gabós.”

Si Jesu Cristo an Tataramon kan Dios Ama. Huli Saiya nagkaigwa nin liwanag sa suanoy na diklom, napakarhay an kinàban asin bilog na cosmos. Huli Saiya nakipagtipan an Dios ki Abraham, sinugò si Moises asin tinàwan kan Saiyang mga tugon, inapód an mga profetas sa pagparomdóm sa Piniling Banwaan kan Saiyang kabòtan. Sa Hebreo 1,1 nasusurat: “Sa dakúl asin manlaen-laen na paagi kaidtong panahon, an Dios nagtarám sa satong mga kamagurangan sa paagi kan mga profetas. Alagad sa mga huríng aldaw na ini nagtarám Siya sato sa paagi kan Saiyang Akì.”

Sa Juan 1,14 sinabi man: “An Tataramon nanitawo asin nag-erok sa kaibahan niato”. An Saiyang pagkamundag maogma tang sinecelebrár nin huli ta Siya nanggad an “Emmanuel, an Dios-na-uya-sato”, an tandà na kitá oróg na namomòtan kan Ama.

Kun si Cristo an Tataramon na nanitawo, ano an kahulugan kaini sa satong buhay?

Dangogón ta Siya. Sa istorya kan Transfiguración, an tingog kan Ama halè sa panganoron nagsabi sa mga disipulos na kaibahan ni Jesus: “Dangogón nindo Siya.” An Saiyang tataramon nagtotokdò kan mga misterio kan Kahadean asin giya sa satong buhay. Si Pedro nagsabi sa Juan 6,68, “Sa kiisay pa kami maduman, Kagurangnan? Yaon sa Saimo an mga tataramon nin buhay na daíng kaságkoran.”

Sunudón ta Siya. Si Jesus nagsabi sa mga disipulos sa Juan 14,15: “Kun kamo namomoot sako, ootobón nindo an Sakong mga tugon.” An pagsunód Saiya mádara sato sa dalan nin katalingkasan sa kasâlan, kaligtasan sa kagadanan, asin kapanoan nin buhay.

Ihirás ta Siya. Nin huli ta winaras sato an gracia kan Saiyang tataramon bako para sa sadiri lamang kundi para sa misyon nin evangelización. An misyon na ini kan mga disipulos ni Cristo sinabi sa profesía sa Isaias 52,7: “Magayón paghilingón sa ibabaw nin kabulodan an mga bitís kan nagdádara nin marhay na baretà, kan nagbabalangibog nin katoninongan, nagdodolot nin kagayagayahan, nagrorokyaw nin kaligtasan.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás kun pàno mo namamatean sa saimong buhay asin nahíhirás sa kapwa an Tataramon na nanitawo na an pagdatóng sinecelebár ta sa Pasko.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Anunciación ki San Jose

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Disyembre 18-24, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 1,18-24 (Ikaapát na Domingo kan Adviento).

…

Sa evangelio iniistorya an pagbaretà kan angel ki San Jose. Sa Evangelio ni San Lucas an anunciación nangyarì ki Santa Maria, alagad sa Evangelio ni San Mateo, ini nangyarì ki San Jose. May iba pang anunciación sa laog kan dakulang istorya kan pagkamundag ni Jesus: ki Zacarias, sa mga pastores, asin sa mga mago.

Ano an itinutukdò sato kan anunciación ki Jose?

Enot, an Dios an naenot na namoot asin nagraní sa tawo. Igwa nin dakulang plano an Dios para sa katawohan: na ihàwas kita sa kasâlan asin darhon sa Saiyang Kahadean. Sa sadiring kakayahan dai ta kayang iligtas an satong sadiri sa kasâlan asin kagadanan, sa sadiring kaisipan dai ta maabot saboton an misterio kan Kahadean. Kaya – siring ki Jose na nariribongan kun ano an dapat na gibohon sa baretà saiya ni Maria na ini badós na asin an akì bakô gikan saiya – an Dios na mismo an nagrarani para itukdô sato si Cristo, an Saiyang pagkamoot na nanitawo para sa katawohan. Sabi sa 1 Juan 4,19: “An Dios an enot na namoot sato, kayâ namomoot kita.”

Ikaduwá, sa pag-akò ni San Jose kan kabòtan nin Dios, naotób an mga profesía dapit sa Mesías na madatong. Sinabi saiya kan angel na naotób ki Maria an nasusurat sa Isaias 7,14: “may sarong virgen na mangingidam asin mangangaki nin lalaki, asin Emmanuel an ingangaran Saiya.” Dangan sa 2 Samuel 7,12-13, may panugâ an Dios ki Hadeng David: “Gigibohon kong hadè an sarô kan saimong mga aking lalaki asin papakusogón Ko an saiyang kahadean. Siya an matugdok nin Templo para Sako, asin papagdanayon ko an saiyang trono sagkod pa man.”

Sa Mateo 1,1-17 nakalista an mga ngaran nin mga kapag-arakian poon ki Abraham sagkod ki Hadeng David, sagkod ki Jose asin ki Jesu Cristo. An pag-akò ni Jose ki Maria bilang agóm, asin kan aking nasa popònan niya bilang saiyang akì, iyo an nagpabilang ki Jesus sa kapag-arakian ni David.

Ikatoló, nagsasaksi ining istorya sa kadakulaan kan pusò ni San Jose. Mahihiling ini sa mga pagpipilì na ginibo niya. Sa tahaw kan saiyang kapurisawan, pinili niyang mamoot. Habô niyang ipasupog si Maria, ni iosip sa autoridad tanganing patawan nin padusa. Sa pasabóng kan angel, pinilì niyang magtubod asin tulos sunodón an kabòtan nin Dios. Pagkagimatá, tulos ginibo an ipinapagibo saiya kan angel: inakò niya si Maria bilang saiyang agóm, asin sa bilog niyang buhay nagin marhay na padre de familia.

Si Papa Francisco, sa saiyang Surat Apostolico Patris Corde (May Pusò nin Amâ), nagsabi dapit ki Jose: “Maski sa tahaw nin mga takot ni Jose, nagtatrabaho an kabòtan, kasaysaysan, asin plano nin Dios. Kayâ tinutokdoan kita ni Jose na kaibahan sa pagtubód sa Dios an pagtubód man na may mahahaman Siya sa paagi niato maski kadakul an satong mga natatakotan asin kaluyahan. Tinutokdoan man niya kita na sa tahaw nin mga bagyo sa satong buhay, dai nanggad kita matakot na pilion an Dios na iyo an magiya sato.”

Siring ki San Jose, pirmi ta man lugód mahiling asin mamatean an pagkamoot nin Dios sa satong buhay tanganing danay na hanapon an Saiyang kadunongan asin kabòtan, asin pakakua kan mga ini, maogma tang sunodón asin isabuhay.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás nin experiencia kun pa’no kita inapód nin Kagurangnan na magsarig Saiya asin gibohon an Saiyang kabòtan, sa tahaw nin mga katibaadan.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

Gaudete in Domino semper

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Disyembre 11-17, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 11,2-11 (Ikatolóng Domingo kan Adviento).

…

An Ikatolóng Domingo kan Adviento inaapod na Domingo nin Gaudete. Hale ini sa Latín kan Filipo 4,4: “Gaudete in Domino semper: iterum dico gaudete” (Danay kamong mag-ogma sa Kagurangnan: giraray sinasabi ko, mag-ogma kamo), na iyo an Antifona sa Pagpoon kan Misa sa Domingong ini. Natà ta mag-oogma kita? Nin huli “ta an Kagurangnan haraní na” (Filipos 4,5).

Ano an mga nagdadará sato nin kaogmahan sa Pasko? An mga regalo para sa kaakian? An dagdag na income para sa mga nakakagurang – Christmas bonus, 13th month pay, asin masulong na benta sa negosyo? An mga dekorasyon asin pailaw sa Pasko – poon sa mga harong sagkod sa mga pampublikong lugar? An mga pagtiripon asin pag-urulî nin mga mahal sa buhay? Pàno kun mawarà an mga ini, maogma pa daw an satuyang Pasko?

Sa istorya sa evangelio nasa bilanggoan si San Juan Bautista. Bakô maogma an makulong lalò na kun bakô makatarungan. Ini gayod an nasa isip ni Hadeng Herodes kan pinadakóp niya si Juan huli ta dai niya nagustohan an sinabi kan profeta dapit sa paggibo niyang sambay kan agom kan saiyang tugang. An dai maisip kan mga siring ki Herodes iyo na mas hararom an burabod nin kaogmahan asin paglaom kan mga siring ki Juan Bautista na nagsasarig sa Kagurangnan. Nin huli ta, oróg sa gabós, an tunay na kaogmahan yaon ki Cristo.

Si Cristo an nagtataong kahulugan sa satong buhay. Kan nadangog ni Juan an simbag ni Jesus sa mga sinugò niya, narumdoman niya an mga tataramon sa mga profesía. Sa Isaias 35,5-6 nasusurat: “mabubuksan an matá nin mga butá, malilinigan an talinga nin mga bungóg; an mga piláy maglulukso siring sa usá, asin an mga dilà nin mga púla mag-aawit nin kaomawan”. An misyon ni Juan iyo na andamón an mga tawo sa pagdatóng kan Mesías. Kan madangog niya an mga sinabi kan mga disipulos, naogma siyang maaraman na naotób na an saiyang misyon.

Kita man kun an satong mga gibo nagpapahilíng nin pakisumarò ki Cristo bilang pading nagdadará sa kapwa parani sa Dios, profetang nagsasaksi sa katotoohan, asin hadeng naglilingkod – may kahulugan an satong mga paghingowa, may kaogmahan an satong mga pagpagál.

Si Cristo an satong paglaom. Sa Embolismo o an halabang Amen pagkatapos kan Ama Niamo sa Misa, sinasambit na kita naghahalat “kan maogmang paglaom asin pagdatóng kan satong Paraligtas, na si Jesu Cristo”. Guràno man kakusóg an mga tentación na satong hinahampang sa pagsunód sa Saiyang kabòtan, sigurado an kapangganahan kun kita nasa lindong Niya, huli ta sigurado man an Saiyang mamuraway na pagdatóng.

An mga kaogmahan na kaiba sa celebración kan Adviento asin Pasko, mga kinàbanon asin minalipas saná. An mga ini nagtatao nin patanâ asin anino kan dai masukol na kaogmahan na naghahalát sato sa pagdatóng kan kapanoan kan Kahadean.

Si Cristo an satong kalakbay sa dalan. Bakô saná an madatong na kamurawayan an satong kaogmahan, kundì ngonian po sanà, sa paglakaw ta sa Saiyang dalan, kaiba ta na Siya. Nin huli ta an pigprofesía sa Mateo 1,23 na “Emmanuel, Dios na uya sato”, sa Mateo 28,20 nanugâ man sa Saiyang mga disipulos na sinugò Niya sa pagmisyon: “Danay na kaiba nindo Ako sagkod sa kataposan kan mga panahon”.

Sabi nganì sa sarong awit Pamasko kan Apo Hiking Society: “Ngunit kahit na anong mangyari, ang pag-ibig sana’y magharì, sapát nang si Jesus ang kasama mo, tuloy na tuloy pa rin an Pasko.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras kun ano an mga nagtatao saimo nin kaogmahan asin kahulugan sa buhay ngonian na panahon nin Adviento asin Pasko.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

Sarong Tingog Nagkukurahaw sa Lantad

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Disyembre 4-10, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 3,1-12 (Ikaduwáng Domingo kan Adviento).

…

Sa evangelio madadangog niato an mensahe ni San Juan Bautista: “Magbàgong-buhay kamo huli ta uya na an Kahadean nin Dios! Siya an nasusurat sa profecía sa Isaias 40,3 na “sarong tingog nagkukurahaw sa lantad: ‘Andamá nindo an dalan para sa Kagurangnan, tanosa nindo an Saiyang aagihan’.”

Sinabi niya ini sa saiyang mga kapwa Judío bilang pag-andam sainda – bakô na sa pagkamundag ni Jesus nin huli ta sa panahon na idto pareho na sindang magpinsan gayod mga nasa 30 años na – kundi sa maabot na paglantád ni Cristo sa Saiyang ministerio publico.

Sa presenteng panahon an pangapodan ni Juan mas pa sa pag-andam sa Ikaduwáng Pagdatóng kan Kagurangnan sa paghukóm sa mga buháy asin mga gadán. Nin huli ta an Adviento panahon nin pag-andam sa duwáng pagdatóng ni Cristo: an Saiyang enot na pagdatóng na sinecelebrár sa Pasko nin Pagkamundag, asin an Saiyang Ikaduwáng Pagdatóng sa huring panahon.

Sabi ni Juan sa Mateo 3,12, an Kagurangnan madatong na “may darang saligsigan nganing saligsigón an gabós na inani. An trigo titiponon Niya sa Saiyang tambobong, alagad an atá susuloón Niya sa kalayong daing kataposan.” Ano an dapat niatong gibohon sa pag-andam sa Ikaduwáng Pagdatóng?

Dai pagpaorogón an sadiring kabòtan. Sa Griego an tataramon na ginagamit sa pagbaklè iyo an metanoite, na an boot sabihon, pagbàgo nin isip, o susog ki Juan, pagbàgong-buhay. Nasusurat sa Mga Kasabihan 3,5-6: “Manarig ka sa Kagurangnan sa bilog mong pusò, asin dai ka magsarig sa sadiri mong kadunongan. Giromdomá Siya sa gabos mong gibo, asin an tamang dalan itutukdò Niya saimo.” An tamang dalan iyo an pag-ayon kan satong isip, boot, asin mga gibo, sa kabòtan nin Kagurangnan.

Dai maghonà na ligtas na. Sa evangelio, pigsagwè ni Juan an mga Fariseos asin Saduceos na yaraon duman kaiba sa mga nagdadarangog saiya asin boot man gayód magpabonyag, alagad daing planong magbàgong-buhay, nin huli ta naghohonà an mga ini na ligtas na sinda sa padusa sa bisa kan saindang pagigin mga akì ni Abraham asin kabilang sa Piniling Banwaan. Minuda sinda ni Juan asin inapód: “mga halas na rimoranon”!

Kun buhay si Juan sa panahon ngonian asin nahihiling niya an satong sitwasyon – an mga makapangyarihan na inaabuso an saindang katongdan, an mga nagpapatupad nin policía nin garadanan, an mga naghahàbas sa kaban nin banwaan, an mga ginibo nang negosyo an pagpalakop nin disinformacion asin kaputikan, mantang kadakul an nagtitios sa naglalangkaw na presyo nin barakalon asin kakulangan sa servicio publico – mumudahon man niya an mga ini asin aapodon: “mga halas na rimoranon”!

May pagiromdóm si Jesus sa sato gabos, lalò na sa mga naghohonà na dai na daa kaipohan bàgohon an saindang makasâlan na pamumuhay nin huli sa saltóng pagtubód na an Dios na mamomòton dai mataong paghukóm. Sinabi Niya sa Mateo 7,21: “Bakô gabos na nag-aapod sako, ‘Kagurangnan, Kagurangnan’, makakalaog sa Kahadean nin langit, kundi an mga naggigibo kan kabòtan kan sakong Ama na nasa langit.”

Dai pagpahaloyón an pagbàgong-buhay nin huli ta sabi nganì ni San Pablo sa 1 Tesalonica 5,2: “Aram na nindo na an Aldaw nin Kagurangnan máabot na dai nindo pinaghohonà arog kan pag-abót nin parahàbon kun banggi.” An pagbàgong-buhay bakóng pagabát kundì pagtatamà kan satong buhay. Kun boot kitang makatalingkás sa kaoripnán nin kasâlan, maglakaw na kita tulos ngonian sa dalan nin Kagurangnan.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás kun arin sa mga bagay sa saimong buhay an kaipohan mong pondohón, poonán, asin padagoson tanganing magbàgong-buhay sa Kagurangnan.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

Buksan Ta asin Linigan

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Nobyembre 27-Disyembre 3, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Mateo 24,37-44 (Enot na Domingo kan Adviento).

…

An Adviento halè sa tataramon na Latín na adventus na boot sabihon “pagdatóng”. An panahón kan Adviento, panahón nin pag-andam sa pagdatóng ni Cristo – sa Saiyang duwáng pagdatóng. An enot Niyang pagdatóng iyo kan Siya ipinangidam ni Virgen Maria asin namundag sa kinàban. An ikaduwá Niyang pagdatóng iyo sa huring panahón nin paghukóm sa mga buháy asin mga gadán.

Ini an sinasabi sa enot na Prefacio kan Adviento sa Santa Misa: “Sa enot na pagdatóng sa kapakumbabaan kan inakong lamán, inotób Niya an katongdán kan daan na patakarán, asin binuksán para samo an dalan nin kaligtasan na daing kasagkoran; tanganing sa ikaduwá Niyang pagdatóng sa kamurawayan kan Saiyang kamahalan, ikapahilíng na gayo an nahamán Niyang gibo, makamtan mi an panugâ na ngonian sa pagbantay, pinapangahasán ming halatón.”

Kayâ an Adviento nababangà sa duwáng kabtang. An enot na parte, na minapoon sa enot na Domingo hanggang Disyembre 16, iyo an pag-andam sa ikaduwáng pagdatóng ni Cristo. An ikaduwáng parte, sa Disyembre 17 hanggang 24, iyo an pag-andam sa celebración kan Pasko kan Saiyang Pagkamundag.

Sa Pilipinas, an preparasyon sa Pasko minapoon sa Disyembre 16, sa mga Misa novenario na inaapod na Misa Aguinaldo, o Misa de Gallo, o Simbang Gabi.

Ano an tamà asin maninigong pag-andam niato sa pagdatóng kan Kagurangnan? May sarong awit sa Adviento na pwedeng makatabang magsimbag: “Buksan ta asin linigan pusong may kakundian, ta maabot na si Cristo satuyang Kagurangnan”.

Buksan an Pusò. An pusong bukás, pusong namomoot. An pusong sarado, dai namomoot kundi pinapaoróg an sadiri. Kun minsan sarado an pusò huli ta nakulgan dati asin takót nang makulgan giraray. Alagad kun panô nin pagkamakasadiri asin takot an pusò, pàno ini mabubuksan asin mag-akò ki Cristo?

Sabi sa Kapahayagan 3,20: “Uya, nagtitindog Ako asin nagtutoktok sa may pintoan. Kun may magdangog Sako saka magbukas kan pintoan, malaog Ako asin makakan kasabáy niya, asin siya makakan na kasabáy Ko.” Sa tahaw kan Saiyang enot asin ikaduwáng pagdatóng, ngonian mismo nagtutoktok si Jesu Cristo sa satong pusò na palaogón ta Siya tanganing makamtan ta an gracia kan Saiyang presencia.

Linigan an Pusò. Siring na linilinig ta an haróng tanganing marhay pag-estaran asin presentable sa mga bisita, iyo man an dapat sa pusò na nagmamàwot sa Dios. Si San Pablo nagtukdô sa Roma 13,13: “Mamuhay kitang matanos bilang mga tawong namumuhay sa liwanag; dai ta pagsayangon an oras niato sa sobrang pag-orogma asin irinoman, kapasloán o karigsokán, iriwal o ororihan.”

Natà kaipohan na malinig an satong pusò? Nin huli ta kun panô ini nin atî nin kasâlan, pàno ta pa maaakò an gracia kan Kagurangnan kun dai nang lugár sa satong pusò para Saiya? Sa satong paglakbay sa Adviento, an satong mga pusong binuksán asin lininigan, magtalubò lugod sa gracia asin pagkamoot nin Dios.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás kun pàno mo bubuksan asin lilinigan an saimong pusò sa pag-andám sa Pasko kan Pagkamundag asin sa Ikaduwáng Pagdatóng kan Kagurangnan

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Saiyang Kahadean Daing Kataposan

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Nobyembre 20-26, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 23,35-43 (Solemnidad ni Cristong Hadè).

…

Sa huring Domingo kan calendario liturgico kan Simbahan sinecelebrar niato an Solemnidad kan Satong Kagurangnan Jesu Cristo, Hadè kan Gabós na Linalang, o an Solemnidad kan Cristo Rey.

Si Cristo an hadè na nasusurat sa mga profesía sa Lumang Tipan. Kan nakipagtipan an Dios ki Hadeng David, kaiba kaini an panugâ sa 2 Samuel 7,12-13: “Gigibohon kong hadè an sarô kan saimong mga aking lalake asin papakusugón ko an saiyang kahadean. Siya an matugdok nin Templo para Sako, asin gigibohon kong magdanay an Saiyang trono sagkod pa man.” Kaya minapahayag kita sa Credo Niceno-Constantinopolitano na an “Saiyang kahadean daíng kataposan”.

Siya man an Alpha asin Omega, an kapinònan asin kataposan. Giraray halè sa Credo: Siya an “Bogtong na Aki kan Dios, asin namundag gikan sa Ama bàgo kan gabós na panahon. Dios na gikan sa Dios, ilaw na gikan sa ilaw, totoong Dios na gikan sa totoong Dios, ipinangakì daí linaláng, sarô sa pagkadios sa Ama: huli Saiya nagkaigwa kan gabós. Huli sa satong mga tawo asin huli sa satong kaligtasan, naghilig Siya halè sa kalangitan.”

Kun si Jesu Cristo an satong hadè, ano an kahulugan kaini para sato? Na akoon ta an Saiyang pagkahadè sa bilog niatong buhay. Nin huli ta sabi ni San Pablo sa Colosas 1,14: “sa Saiya yaon an satong kaligtasan, an kapatawadan sa satong kasâlan.”

Magpasakop kita sa satong Hadè.  An pinakatandâ na inaakò ta si Cristo bilang satong hadè iyo na sinusunod ta an Saiyang kabòtan, bakô an satong sadiring kagustuhan. Sinabi Niya sa Lucas 5,32: “Daí ako nagdigdi sa pag-apod kan mga matanos, kundi kan mga parakasalà tanganing sinda magsolsol.” An mga matanos sa textong ini iyo idtong mga matanos sa saindang sadiring paghonà, alagad bakô sa matá nin Dios.

Kun bakô si Cristo an nakakasakop sato, may ibang tinotogotan kitang sakopon an satong sadiri – pwedeng an satong mga pangarap o ambisyon, mga bisyo, mga minalipas na kaogmahan, mga mahal sa buhay, o makapangyarihan sa kinàban na satong sinasarigan. Alagad daíng ibáng makakaarog Saiya nin huli ta sosog sa mga Gibo 4,12: “An kaligtasan makukua saná ki Cristo; daíng ibang ngaran na itinaó an Dios sa bilog na kinàban na makakaligtas sato.”

Maglakáw kita sa dalan kan Hadè. Sa Juan 14,6, an satong Hadè nagsabi: “Ako an dalan, an katotoohan, asin an buhay.” Sa Solemnidad ni Cristong Hadè an evangelio iyo an pagtuyâ-tuyâ ki Cristo – mantang Siya nakapakò asin naghihingagdan sa cruz – kan mga pamayó kan banwaan, mga soldados, ni Poncio Pilato na nagpakaag kan karatulang INRI (Iesus Nazaranus Rex Iudaeorum o Jesus Nazareno Hadè nin mga Judio) sa itaas kan cruz, asin kan sarô sa mga kaiba Niyang nakapakò man. An dalan kan cruz iyo an dalan ni Cristong Hadè.

Kadakul an namomoot sa kapangyarihan, alagad si Cristo ipinahilíng an kapangyarihan nin pagkamoot. Kadakul an nagmamàwot na magin dakulà asin mayaman, alagad si Cristo nagpakadukhâ asin nakisumarò sa mga dukhâ asin karadayán. Kita makasadiri, si Cristo nagsakripisyo kan sadiri para sato. Madalî tang lingawán an kabòtan kan Ama kun bakô conveniente sato, si Cristo nagpahilíng nin radikál na pagsunód sa kabòtan kan Ama.

Oro-otro sa pagtarám an mga nagtutuyâ-tuyâ ki Jesus na iligtas Niya an Saiyang sadiri sa cruz – nin huli ta ini tandâ kan saindang kaisipan dapit sa kapangyarihan asin sadiring karahayan – alagad malinaw sa satong Hadè kun natà nakapakò Siya sa cruz: tanganing iligtas kita gabós. Pilion ta man lugód na magpasakop sa Saiya asin maglakáw sa Saiyang dalan. Viva Cristo Rey!

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Pàno mo masasabi na si Cristo an saimong hadè?

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

Pàno Mag-andam sa Duwang Paghukom?

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Nobyembre 13-19, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 21,5-19 (Ika-33 na Domingo sa Ordinariong Panahon - C).

…

Sa evangelio may nagkapirang profesía si Jesu Cristo dapit sa mga mangyayari sa maabot na panahon. Alagad nin huli ta sinasabi nin dakul na mga nag-aaradal kan Biblia na an Evangelio ni San Lucas sinurat poco mas o menos sa taon 85 AD, minaluwas na ining mga profesía dapit sa mga gera asin persekusyon, mga inaagihan na presenteng experiencia na kan mga disipulos ni Cristo kaidtong panahon. Maski nganì an pagkarompág kan Templo sa Jerusalem, nangyari na kan taon 70 AD kan sinakyada an Jerusalem kan mga pwersa kan Imperiong Romano – bàgo pa man sinurat an apát na Evangelio.

Kayâ an mensahe sa mga disipulos sa tahaw nin mga calamidad, natural man asin kagibohan nin tawo: Dai matakot. Kaiba ta an Dios. Siya an satong parasurog. Siring man, ining mensahe angay sa gabos na panahon. Nin huli ta an profesía ni Jesus dapit man sa mga mangyayari sa pag-abót kan katapusan kan panahon.

Sa Credo Niceno-Constantinopolitano pinapahayag niato an satong pagtubód na Siya “mamuray na mabalik, sa paghukom sa mga buháy asin mga gadán, an Saiyang kahadean daing katapusan”. Igwa nin duwang paghukom na aagihan an lambang saro sato: an Huring Paghukom sa Ikaduwang Pagdatong ni Jesu Cristo, asin an Partikular na Paghukom sa satong pagkagadan. Sabi sa Hebreo 9,27: “Itinalaan na saro sanang vez magadan an lambang tawo, dangan an paghukom”.

Sa mga huring Domingo sa calendario liturgico kan satong Simbahan, ini an pinapahorop-horopan sato. Pàno ta man nanggad paghahandaan an katapusan kan satong panahon, an Partikular na Paghukom sa sato, asin an Huring Paghukom sa Ikaduwang Pagdatong ni Cristo?

Magdanay sa lindong nin Kagurangnan. Nagsabi si Jesus sa Lucas 21,19: “Kun magdanay kamo, makakamtan nindo an buhay”. Kayâ magdanay kita sa pag-otób kan Saiyang kabòtan, sa pagtalubò sa pagkamidbid asin pagkamoot Saiya, asin sa mga gibong herak sa kapwa. Nasusurat sa Santiago 2,14: “Anong pakinabang kan tawo na minasabi na igwa siya nin pagtubód, alagad dai nin pinapahilíng na mga gibo? Ikakaligtas daw siya kan pagtubód na iyan?”

Gibohon an misyon na tinaó sato ni Cristo. An pagdatong kan Kahadean nin Dios iyo an kapanoan kan misyon ni Cristo na winalat asin hinirás Niya sato. Dakulang pribilehiyo an magpadagos kan Saiyang misyon. Minsan kan nagbalík ki Jesus an mga disipulos matapos na isubol Niya sinda sa misyon, asin maogmang pig-istorya ninda an saindang mga ginibo, sa Lucas 10,20 sinabihan Niya sinda: “Mag-ogma kamo bakóng huli ta nagkukuyog saindo an mga maraot na espiritu kundì huli ta nasusurat sa langit an saindong mga ngaran”.

Mag-ingat sa mga nagpapatubod nin mga saláng katukdoan. Siisay an mga ini? Siisay man na nagpapalakop nin mensahe na dai na kita nin paglaom; na dai ta na aram kun siisay an tutubodán na nagsasabi nin katotoohan; na mas marhay na pilion an facil asin praktikal kisa an tamà asin matanos sa mata nin Dios; na an sadiring kaogmahan an pinakaoróg na mahalaga sa gabós. Alagad may sarô pa na mas dapat niatong likayán: na kita mismo an magdará sa kapwa sa kasâlan. Sa Lucas 17,2, ini an sinabi ni Jesus dapit sa mga tawong siring kaini: “Mas marhay pang gakodán siya sa liog nin gapóng gilingan, dangan ihulog sa lawód, ki kan magin siyang dahilan nin pagkakasalà kan mga saradít na ini.”

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Ano an saimong mga paglaom o kahandalan dapit sa Paghukom sa lambang saro sato? Igwa ka nin mga saláng katukdoan na dati mong pigtubodan?

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Pagkabuhay-liwát asin an Buhay

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Nobyembre 6-12, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 20,27-38 (Ika-32 na Domingo sa Ordinariong Panahon - C).

…                                                                                                                                                                 

Sa evangelio nagdolok ki Jesus an nagkapirang mga Saduceo sa pagbalô Saiya.  An mga ini sadít na grupong relihiyoso alagad maimpluwensya sa banwaan.  Bakô siring sa mga Fariseo, dai sinda nagtutubod sa pagkabuhay-liwát asin sa ikaduwang buhay.

Malinaw an posisyon ni Jesus dapit digdi. Sinabihan Niya sinda na “malinaw na pinatunayan ni Moises na an gadán mabubuhay-liwát”, asin na an Dios, “Dios kan mga buháy, bako kan mga gadán, asin an gabós nabubuhay Saiya”. Kayâ sa Credo Niceno-Constantinpolitano kita man nagpapahayag na “naghahalat sa pagkabuhay-liwát nin mga gadán, asin kan buhay sa maabot na panahon.”

An pagkabuhay-liwát an nagtataong kahulugán sa satong buhay digdi sa dagâ. Sa paggamit kan ehemplo kan babaeng nabalo sa pitong agom, pinahilíng kan mga Saduceo na an paghonà ninda dapit sa pagkabuhay-liwát sosog sa mga kategorya kan buhay sa kinàban. Alagad an pagkabuhay-liwát bakô siring sa milagrosong pagbuhay nin gadán (siring kan ginibo ni Jesus ki Lazaro, sa aking daragita ni Jairo, asin sa aking lalake kan balo sa Naim), kundì ini saróng bàgong nivel nin existencia, na an satong dating pagkatawo radikál na babàgohon kan gracia nin Dios, asin an Saiyang Kahadean nagdatóng na.

Kayâ tinatâwan kita kan pagkabuhay-liwát nin bàgong paghilíng asin direksyon sa satong buhay sa ngonian. Nagtukdô si Jesus sa Mateo 10,39: “An nagpapahalaga sa saiyang buhay, mawawaran kaiyan; an nawawaran nin buhay huli Sako, magkakamit kaiyan.”

An pagkabuhay-liwát an satong paglaom sa hampang nin kagadanan. Kan si Jesus nagadán asin huminilig sa lugar nin mga gadán (na inaapod na Sheol) kinua Niya an mga matanos na nagkagaradan na yaon duman, asin binuksan an pintoan nin langit para sainda. Sa sato man, nanugâ si Jesus sa Juan 14,2: “Sa haróng kan Sakong Ama dakúl an estaran; maduman ako sa pag-andam nin lugar para saindo.”

Kayâ an kagadanan bako katapusan o estado nin kawàran, siring sa pagtubód kan mga Saduceo, kundì ini agihan pasiring sa ikaduwáng buhay kaiba an Dios Ama, mantang kita naghahalát sa pagkabuhay-liwát.

An pagkabuhay-liwát an kapanoan kan buhay na daing kasagkoran. Sa Ikaduwang Pagdatong ni Jesu Cristo bakô na saná an satong kalág an mabubuhay sagkod pa man kundì an bilog niatong pagkatawo. Nin huli ta an buhay na daing kasagkoran bakô saná para sa kalág kundi sa hawak man niato. Sabi ni Jesus ki Marta sa Juan 11,25: “Ako an pagkabuhay-liwát asin an buhay. An minatubod sako, minsan gadán na, mabubuhay. An nabubuhay asin minatubod sako, dai na magagadan sagkod pa man.”

Alagad bakô gabós magkakamit kan kapanoan nin buhay sa pagkabuhay-liwát. May patanid sato si Jesus sa Mateo 7,21: “Bako gabós na nag-aapod sako, ‘Kagurangnan, Kagurangnan’, makakalaog sa Kahadean nin langit, kundì an mga naggigibo kan kabòtan kan Sakong Ama sa langit.” Bakô nin huli ta kita binonyagan, nagsisimba, o namimibi sa Saiyang ngaran, sigurado na kita sa buhay na daing kasagkoran. Kaipohan man na isabuhay ta ngonian pa saná an katotoohan kan Evangelio, mamoot kita Saiya asin sa kapwa siring kan pagkamoot Niya sato, asin maglakáw kita sa dalan nin kaligtasan na tinukdô sato ni Cristo.

...

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Ano an kahulugan o bunga sa buhay mo ngonian kan saimong paglaom sa pagkabuhay-liwát?  

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

The True Origin and Meaning of Undas

The twin feasts of All Saints Day and All Souls Day are popularly known in the Tagalog regions as Undas. With constant mainstream media usage of the word, many people in other areas of the Philippines have come to adopt Undas to refer to these feasts as well.

But what does it mean? What is its origin? Somebody on social media came up with an acronym: “Unos Dias de las Almas y de los Santos”, and it even went viral. Unfortunately, it is a hoax. No such “forgotten Spanish acronym” exists on any literature from the Spanish period.

Just recently, Father Denis S. Surban – who taught us sacred music at Mater Salutis College Seminary in Daraga, Albay, and now does research on Philippine Church history, especially about his beloved Catanduanes – posted a series of comments on my Facebook post on the topic. His comments may have just solved the mystery of Undas, with evidence to prove it.

He found this interesting entry on Rosalio Serrano’s Diccionario de Términos Comunes Tagalo-Castellano, published in 1854: “Ondás. Honras. – Ipag-ondás mo ang iyong ama. Has honras por tu padre.”

So Undas comes from the Spanish verb honrar, which means to honor, as in to honor the dead. It is conjugated in the second person, present tense, as honras.

Then he found another entry, this time from the Diccionario Hispano-Tagalog by Pedro Serrano y Laktaw (Rosalio Serrano’s son), published in 1889: “HONRA… pl. Misang patay.”

The plural form of the noun Honra, which is Honras, specifically refers to the Mass for the Dead, which could mean either the Funeral Mass or the Mass celebrated on All Souls Day. In Spanish, funeral rites is translated as honras funebres, and funeral honors, honras funerales.

Does this mean that the mystery has been solved? If so, Undas originally refers to the Mass for the Dead on All Souls Day. Over time it has come to mean the feast of All Souls Day itself, and then later the twin feasts on November 1 (Dia de Todos los Santos) and 2 (Dia de los Muertos).

Si Zakeo asin an Pagkaherak nin Dios

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Oktubre 30 – Nobyembre 5, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 19,1-10 (Ika-31 Domingo sa Ordinariong Panahon - C)

…

An istorya ni Zakeo sa evangelio istorya kan kapangyarihan kan pagkaherak nin Dios sa pagbàgo nin buhay nin tawo. An pagkaherak nin Dios iyo ini: na dai Niya kita pinabayaan na magdanay sa sitwasyon nin kasâlan asin kagadanan kundi ilinigtas Niya kita huli kan sakripisyo ni Cristo asin katotoohan kan Evangelio.

Si Jesus nagtukdò sa Juan 8,32: “Maaaraman nindo an katotoohan, asin an katotoohan an mapatalingkás saindo”. An pagkaherak an paagi tanganing mangyari iyan. An pagkaherak an minalagbas sa matagás na pusò, minapahiwas kan hayakpit na kaisipan, asin minatamà kan satong mga saláng paghonà asin panghuhusgá sa kapwa, tanganing mabuhay na matalingkás na tunay.

An pagkaherak an magdadará sato pasiring sa Dios. Nin huli ta hababâ, naggibo nin paagi si Zakeo tanganì sanáng mahiling si Jesus: nagdalagan sa enotan kan mga tawo asin nagsakát sa kahoy nin sikomoro. Boot Niyang mamidbidan an Kagurangnan alagad, sa tahaw kan mga tawong hababâ an paghilíng saiya, si Jesus an enot na nagmidbid saiya – asin inapód siya sa saiyang ngaran!

Kita man minaabot an panahon – tibaad pagkatapos kan paghanap ta nin kahulugán asin kaogmahan sa buhay sa mga kinàbanon asin minalipas na bagay – na hinahanap ta na an presencia nin Dios sa satong buhay. Alagad an totoo, Siya an naghahanap sato, Siya an enot na nagdolok asin namoot sato. Dai ta na Siya kaipohan hanapon sa kun saen-saen na lugar asin sa kun anu-anong mga paagi, kundi buksan ta an satong mga matá asin pusò sa realidad kan Saiyang presencia sa satong buhay. Sa Roma 5,8, sinabi ni San Pablo: “Ipinahilíng nin Dios an Saiyang dakulang pagkamoot sato kan si Jesus nagadán para sato kan kita mga parakasalà pa.”

An pagkaherak an dalan sa tamang pagkamidbid sa satong sadiri. Kan inapód ni Jesus si Zakeo, pinababâ sa sikomoro, asin sinabihan na madagos sa saiyang harong, minidbid siya ni Jesus asin tinàwan nin dignidad. Siya na saróng parakasalà asin sinisikwal kan saiyang mga kahimanwa, inapód ni Jesus na “akì man ni Abraham” asin mismong rasón kan Saiyang misyon. Sabi Niya sa Lucas 19,10: “Huli ta an Akì nin Tawo nagdigdi sa paghanap asin pagligtas sa nawawarà.”

Kita man kadakul na beses salâ an paghilíng sa sadiri – minsan mapaabaw-abaw asin nagmemenos nin kapwa, minsan naman hababâ an paghiling sa sadiri kumpará sa iba – alagad kun akoon ta an Dios sa satong buhay, aakoon ta man an totoong kita: parakasalà alagad naherakan asin daing ontok na namomòtan.

An pagkaherak an magpapatalingkás sato sa kasâlan. Mantang sinda nagkakakan, nag-anunsyo si Zakeo na itatao niya an kabangâ kan saiyang yaman sa mga dukhà, asin ibabalik makaapat na beses kun siya may dinayà. Ini an bunga kan pag-akò niya kan pagkaherak nin Dios: bakô saná siya nagin matinao kundi pinapatalingkás na niya an sadiri sa kaoripnán kan kayamanan o kapásloan.

Nasusurat sa Kadonongan 12,2: “Luway-luway na Saimong tinatanos an mga nagkakasalà, Saimong pinagigiromdom asin pinatatanidan kan mga bagay na saindang pinagkasalaan, tanganing maglikáy sinda sa karâtan asin maglaom saimo, Kagurangnan.”

Kita, ano man an mga kasâlan na nag-ooripon sato? Iraní ta sa Kagurangnan sa paagi nin pamìbì asin pagkumpisál ta Siya naghahalat saná sato tanganing kita patawadon asin darhon sa kapanoan kan Saiyang buhay.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás nin experiencia nin pagpatawad asin pagkaherak nin Kagurangnan na nagdará saimo sa pagbàgong-buhay.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

An Parabola kan Duwang Klase nin Pamibi

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) Para sa semana kan Oktubre 23-29, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 18,9-14 (Ika-30 Domingo sa Ordinariong Panahon - C).

…

An parabola kan Fariseo asin parasingil nin buwís inistorya ni Jesus sa “mga tawong naghohonà na sinda marhay asin nagmemenos sa iba”. Dangan tinapos Niya sa kasabihan na ini: “An nagpapalangkaw ibababà alagad an nagpapakumbabâ ilalangkaw” (Lucas 18,14).

Kun isipon ta na an mga Fariseos mga mapaabaw-abaw, asin an mga parasingil nin buwis, mga biktima saná kan mga panghuhusga kan saindang mga kahimanwá, dai ta nakua an punto kan parabola. Sa katunayan, kadaklan sa mga Fariseos mga marhay na tawo, matanos, asin halangkaw an respeto sainda kan komunidad. Alagad an mga parasingil nin buwis, midbid na mga kurakot, madayâ, asin mga traydor sa saindang banwaan huli ta sinda mga ahente kan mananakop na Imperio Romano.

Kayâ kontrobersyal ini para sa mga nagdadangog ki Jesus nin huli ta binaliktad Niya sa parabola an mga papel ninda sa sosyedad. Ini tanganing itukdò na may duwang klase nin pagpamìbì, duwang klase man nin pagkasabot sa pagtubód asin pagsabuhay kaini. Malinaw kun arin an naooyonan nin Dios: an pamìbì na mapakumbabâ.

Sabi sa Sirach 35,21: “An pamìbì nin mapakumbabâ nakakatarós sa langit; daing karangahan sagkod na makaabót sa Kagurangnan, asin dai maontok sagkod na hinanyogón nin Orog Kahalangkaw.” Kayâ sa pagpamìbì asin pagsabuhay nin pagtubód, may nagkapira kitang kaipohan na likayan.

Maglikáy na dai magín mapaabaw-abaw. Pag halangkaw an satong paghilíng sa sadiri asin hababâ an sa kapwa, dai ta namomòtan an kapwa siring na an lambang sarô sato namomòtan nin Dios. Dangan sa pagkumpara kan satong sadiri sa iba, tibaad dai ta mahiling an pangangaipo niato na magbàgo. Sinagwè ni Jesus an siring ni kaisipan kan sinabi Niya sa Lucas 15,7: “Orog pa an magigin kaogmahan sa langit huli sa saróng parakasalà na nagsolsol, ki sa noventa y nueveng matanos na dai nangangaipong magsolsol.”

Maglikáy na dai magín matanos sa sadiri. Pag an satong katanosan bakô sosog sa kabòtan nin Dios kundî sa satong sadiring kabòtan, pàno kita makakaligtas? Sabi ni Jesus sa Juan 14,6: “Ako an dalan, an katotoohan, asin an buhay”. An tawong matanos sa sadiri, pinipilì an sadiri niyang dalan, nagtutubód sa sadiri niyang katotoohan, asin naghohonà na an saiyang buhay para sa sadiri lamang. Sa siring na tawo, may patanid si Jesus sa Mateo 7,21: “Bakô an gabós na nag-aapod Sako, ‘Kagurangnan, Kagurangnan’, makakalaog sa Kahadean nin langit, kundi an mga naggigibo kan kabòtan kan Sakong Ama na nasa langit.”

Maglikáy na dai magín mababaw sa pagtubód. Pag an satong pamìbì mas dapit sa satong sadiring kagustuhan, ki sa paghagad na mangyari an boót kan Ama, mababaw an satong pagtubód. Si Jesus nagpahayag sa Juan 10,10: “Nagdigdi Ako tanganing magkaigwa sinda nin buhay, kapanoan nin buhay”. Sayang kan mga may mababaw na pagtubód – dai ninda makukua an kapanoan nin buhay nin huli ta an saindang kaogmahan nasa mga minalipas na bagay, imbes na sa pagsunód sa kabòtan nin Dios asin sa buhay na daing kasagkoran.

Alagad sa mga mapakumbabâ asin nagsasarig sa Kagurangnan, sainda an kapanoan kan gracia nin Dios. Sa Mateo 5,3, nagtukdò si Jesus: “Paladan an mga dukhâ sa Espiritu, ta sainda an Kahadean nin langit.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás nin experiencia sa pagpapamíbí na ika nagin mapaabaw-abaw, o na ika nagpakumbabâ asin naghagad nin kapatawadán.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

An Parabola nin Danay na Pagpamìbì

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Oktubre 16-22, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 18,1-8 (Ika-29 Domingo sa Ordinariong Panahon - C).

…

An mensahe sa evangelio malinaw na tulos sa poón pa saná (Lucas 18,1): “nagsabi sainda si Jesus nin saróng parabola tanganing tukdoan sinda na danay na mamìbì asin dai mahalean nin paglaom”.

Danay asin daing ontok kitang magpamìbì.  Uya an saróng huwés na daing paniroan sa Dios man o sa tawo. Dangan uya man an saróng balo, daing yaman o kapangyarihan, alagad dai nanggad nagpondo hanggang makakua nin marhay na desisyon halè sa huwés.

Sabi ni Jesu Cristo sa evangelio sa Lucas 18,7: “Dai daw itatao nin Dios an katanosan sa Saiyang mga pinilì na nag-aagrangay Saiya aldaw-banggi? Mag-aabala daw Siya sa pagtabang sainda?” Dangan sinabi pa Niya sa Mateo 7,11: “Kun kamo nganing mga maraot, tataóng magtaó nin mga marhay na bagay sa saindong mga aki, an Ama pa daw nindo na nasa langit an dai magtaó nin mga marhay na bagay sa mga naghahagad Saiya!”

An parabola nasabi na, an mensahe napaabót na, kayâ pwede ta na daw isipon na tapos na an istorya? Bakô pa. Nin huli ta sa hurí, nagwalat si Jesus sato nin saróng hapót para paghorop-horopan sa Lucas 18,8: “Alagad pagdigdi kan Akì nin Tawo, makakakua daw Siya nin pagtubód sa kinàban?” Ano an boot sabihon kaini?

Binabàgo kita kan danay na pagpamìbì. An katuyohan kan pamìbì bakò na makua ta pirmi an satong hinahagad kundi na mabàgo an satong pusò. An pagpamìbì iyo an satong pakipagkaolay sa Dios tanganing magtalubò asin magrarom an satong relasyon sa Saiya. Anoman na makahulugan na relasyon sa satong buhay – magurang, ilusyon, agom, aki, best friend, mentor – nakakapabàgo sa sato. Ano pa daw an satong relasyon sa Dios?

An Dios dai na kaipohan magbàgo, nin huli ta yaon na Saiya an kapanoan nin karahayan asin pagkamoot. Kita an kaipohan magbàgo. Asin an tandà na an satong buhay binàgo na kan satong relasyon sa Dios, sinabi ni Cristo sa Juan 14,5: “An namomoot Sako, maotób kan Sakong tataramon: an Ama mamomoot saiya, Kami maduman asin maerok sa saiya.”

Binabàgo an kinàban kan danay na pagpamìbì. Hararom an parabola kaining huwés asin balo. An balo bakô sanáng makulít kundì hinampáng niya an saróng sistema na bakóng patas asin makatarungan sa mga arog niya. An danay na pagpamìbì nakakapabukás man sa isip na mahiling an realidad nin kasâlan sa kinaban – poon sa pagkamakuri nin tawo sa kapwa-tawo hanggang sa mga istruktura nin inhustisya sa sosyedad.

Dangan dinadará kita kaini sa pigsasadól sato ni San Pablo sa 2 Timoteo 4,2, na “paghulit kan tataramon asin pagmaigot sa pagpahayag kaiyan, nasa panahón man o bakô napapanahón”. Nin huli ta an pagbàgo kan satong pusò asin isip bakô pribadong kapangganahán saná, kundì ini nagbubunga nin mas maigot na pagmangno sa kapwa, asin paghingowa para sa karahayan asin pag-uswag nin pamilya, komunidad, sosyedad, asin bilog na kinàban. Kayâ nganì igwa kita kaining pamìbì: “Madya, O Espiritu Santo, asin bàgoha an lawóg nin kinàban!”

Ini an simbag sa hapót sato ni Cristo: pag an satong danay na pagpamìbì dagos na binabàgo an satong sadiri sa katanosan asin kabanalan, asin pinapauswag an banwaan sa katoninongan asin karahayan nin kagabsan, sa pagdatong kan Akì nin Tawo, makakakua nanggad Siya nin maimbod asin makusóg na pagtubód sa kinàban.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás kun ano an laman kan saimong pamìbì sa ngonian. Ano an mga pagbabàgong dinulot saimo nin danay na pagpamìbì.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

Magpasalamat Kita sa Kagurangnan Satuyang Dios

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubód (SAKOP) para sa semana kan Oktubre 9-15, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 17,11-19 (Ika-28 Domingo sa Ordinariong Panahon - C).

…

Sa evangelio may binolóng si Jesu Cristo na sampolong leproso, alagad sarô sanà an nagbalík sa pagpasalamat. Kayâ napahapót si Jesus: “Bakóng sampolò an nárahay? Haen an siyám? Tàdaw ta an dayuhan sanáng ini an nagbalík sa pagpasalamat sa Dios?”

Para ki Cristo maninigò asin dapat na magpasalamat kita sa Kagurangnan satuyang Dios. May istorya sa 2 Hade 5 dapit ki Naaman, sarong heneral kan Syria asin leproso. Nabolóng siya kan sinunod niya an pagboót ni profeta Eliseo na magkarigos nin pitong beses sa salog Jordan. Sa pagpasalamat boot niyang magregalo sa profeta alagad nagsayuma ini. Sa hurí sinabi niya: “poon ngonian an saimong sorogoon dai na madolot nin atang sa ibang dios kundi sa Kagurangnan.”

Sa mga biyayang winaras sato nin Dios, igwa nin duwáng orog sa gabos na dai ta kayang balsan kayâ maninigò lamang an satong pagpasalamat: linaláng Niya kita asin tinàwan nin buhay, dangan linigtas Niya kita sa satong mga kasâlan. Sabi ni San Pablo sa Efeso 2,4-5: “An Dios mayaman sa pagkaherak, sa dakulà Niyang pagkamoot sato, maski kan gadán pa kita sa kasombikalan, binuhay Niya kita liwát ki Cristo. Huli sa gracia nin Dios kita nakaligtas.”

Sa Prefacio Comun IV kan Santa Misa may magayonon na pamìbì: “Huli ta minsan nganì dai Mo kaipohan an samong pag-omaw, balaog Mo man giraray an pagpahayag mi nin utang na boot, ta minsan mayong naidadagdag Saimo an samong mga pagharubay, pinapauswag kami sagkod sa kaligtasan.”

Dai kaipohan nin Dios an satong pagpasalamat, kundî an gaweng ini an madara sato sa pagdanay asin pagtalubò sa lindong nin Kagurangnan pasiring sa kapanoan nin buhay sa Saiyang Kahadean.

Pàno kita “maninigò asin dapat na danay asin minsan saen magpasalamat sa Kagurangnan”?

Magpasalamat kita sa paagi nin pagsamba asin pagkamoot Saiya. Sa Exodo 20,2-11, an enot na toló sa Sampolong Tugon dapit sa tamang pagsambá sa Dios na nakipagtipan sa Saiyang banwaan Israel: “Dai kamong ibang Dios na sasambahón, kundî ako saná.” “Dai pagbasangon an ngaran nin Kagurangnan.” “Pabanalón an aldaw nin Kagurangnan.”

An satong pagsimba asin pagpabanal kan aldaw nin Domingo maninigong gawè nin pasalamat na tinugon sato nin Dios. Kayâ nganì an Santa Misa inaapod man na “Eucaristía”, an kahulugan kaini “pagpasalamat”.

Magpasalamat kita sa paagi nin paglakaw sa dalan nin katanosan asin kabanalan. Sabi ni Jesus sa Juan 14,15: “Kun namomòtan nindo Ako, susunodón nindo an Sakong mga tugon”. Kun an dalan na ini an satong lakawan, dadarhon kita kaini sa pagigin siring sa Dios na satong sinasamba asin sinusunod, kita na linaláng na kabaíng Niya.

Magpasalamat kita sa pagkamoot sa Saiyang mga namomòtan. Sabi sa 1 Juan 4,16: “An Dios pagkamoot, asin an tawong nagdadanay sa pagkamoot nagdadanay sa Dios, asin an Dios nagdadanay saiya.” Pag kita namomoot asin nagtatabang sa kapwang nangangaipo, kita nagigin instrumento kan pagkaherak asin pagkamoot nin Dios sa sainda, asin sinda man dinadará sa pagpasalamat sa Dios.

…

GIYA SA PAGHIRÁS SA SADÍT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghirás kun ano an ipinapasalamat mo sa Kagurangnan sa saimong buhay ngonian? Pàno mo ipinapahiling an pagpasalamat sa Dios.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer/Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing of Faith Experience • Prayers of the Faithful • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song