26 December 2021

An Pasko para sa Pamilya


Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Diciembre 26, 2021-Enero 1, 2022. Basahon an Evangelio gikan sa Lucas 2,41-52 (Fiesta kan Sagrada Familia).

Sa ebanghelyo, an Sagrada Familia ni Jesus, Maria asin Jose nagpasiring sa Jerusalem, sarong tradisyon na ginigibo ninda cada taon. An enot an Domingo sa Pasko celebracion kan Fiesta kan Sagrada Familia, na iyo an pangarogan nin mga Cristianong pamilya sa kabanalan asin kaimbodan sa kabotan nin Dios. Segun sa ladawan kan Sagrada Familia, an lambang Cristianong pamilya inaapodan nin Dios na magin Simbahan sa harong, eskwelahan nin pagkamoot, asin tanda nin paglaom.

Simbahan sa Harong. An pinakasadit na unit nin sociedad asin Simbahan iyo an pamilya, kaya ini inaapod man na Ecclesia Domestica o Simbahan sa harong. Ini naipapahiling sa pagsimba, sa pagpamibi, asin sa mga gawe nin pagtubod sa Dios.

Siring ki San Jose asin Santa Maria na dinara si Jesus sa Templo sa Jerusalem asin tinukdoan Siya kan mga tradisyon nin saindang pagtubod, an misyon nin mga magurang na Cristiano iyo na ipamidbid  sa saindang mga aki an mahal na Dios – sa pagtukdo sainda sa mga pamibi asin  doctrina kan Simbahan, sa pagpatood sainda sa mga Catolicong tradisyon, sa pagdara sainda sa mga sacramento, asin sa pagsimba sa cada Domingo asin mga aldaw nin obligasyon.

Eskwelahan nin Pagkamoot. Sa lindong ni Jose asin Maria, nakamatè si Jesus nin pagkamoot nin mga magurang sa daga. An experiencia nin mga aki nin pagkamoot sa pamilya magigin dakulang influencia sa paghiras man ninda nin pagkamoot sa luwas kan pamilya, asin kun sinda na man matogdas nin sadiring pamilya. Manunungod sa pagkamoot, lalo na sa laog nin pamilya, ini an hulit ni San Pablo sa Colosas 3,13-14: “Magpatinios-tiosan asin magpatinawad-tawadan kun an saro may hinanakit sa saro man; kun pàno an Kagurangnan nagpatawad saindo, siring man kamo. Sa ibabaw kaini gabos iyo an pagkamoot na iyo an bugkos kan kalubosan.”

Sa ngonian na panahon, marhay man na tawan nin atensyon nin mga pamilya an pagkamoot sa banwaan, na naipapahiling sa pagtabang sa komunidad, sa pagigin marhay na ciudadano, asin paghongowa na itama an mga salâ sa sociedad. Orog na kaipuhan ngonian na an lambang miembro nin pamilya – gurang asin aki man – na magsaksi sa pagsikwal sa kultura nin garadanan asin pang-aapi sa derechos humanos, sa paninindogan sa katotoohan lalo na kun may mga kapamilya na nagpapalakop nin fake news, sa dai pagpabakal nin boto, asin sa responsableng pagpili nin mga kandidato.

Tandâ nin Paglaom.  Sa Sirach 3,3-4 nasusurat: “An naggagalang sa ama naghihipno sa kasâlan, asin an nagpapamuraway sa ina siring sa nagtitipon nin kayamanan.” Ini an hararom na kahulugan kan paggalang niato sa satong mga magurang: nakatakod ini sa paglaom kan madatong na kamurawayan.

An lambang pamilya kaiba sa dakulang pamilya kan Kahadean nin Dios. Kaya mantang nabubuhay digdi sa dagâ asin nasisibot sa mga pangangaipo sa aroaldaw, an pamilya nagtuturo man sa realidad kan maabot na buhay na daing kasagkoran. Naipapahiling ini sa pag-andam sa mga aki sa buhay na daing kasagkoran; siring man sa pagrumdom asin pagpamibi sa mga miembros  kan pamilya na naenot na sa ikaduwang buhay.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin mga tradisyon kan saindong pamilya sa panahon kan Pasko. Nahihiling daw sa mga ini an pagigin Simbahan sa harong, o eskwelahan nin pagkamoot, o tanda nin paglaom kan saindong pamilya?

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

19 December 2021

Pinaorog Karahay sa mga Babae Gabos


 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Diciembre 19-25, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Lucas 1,39-45 (Ikaapat na Domingo kan Adviento - C).

An istorya sa ebanghelyo iyo an pagsungkô ni Virgen Maria sa saiyang pinsan na si Sta. Isabel. Midbid man ini bilang Visitacion, an ikaduwa sa mga Misteryong Maogmahon sa Santo Rosario. Ano an kahalagahan kaini sa kasaysayan nin satong kaligtasan?

Pinapahayag kaini an pagkamarahayon ni Virgen Maria. Garo baga ini pruweba na dai nanggad nasalà an Dios sa pagpili saiya na magin Ina kan Saiyang Bogtong na Aki. Kaiba sa binareta ki Virgen Maria kan angel na si Gabriel an pagbados kan saiyang pinsan na si Isabel na kaidto nasa ikaanom na bulan na. Kaya makalihis sana nin nagkapirang aldaw naglakbay si Maria sa kabubuldan kan Juda pasiring sa harong ni Zacarias asin Isabel tanganing magtabang sainda.

Kaya ngani kaidto pa man rinaranihan na si Maria nin mga henerasyon nin mga Cristiano nin huli ta aram nin kadakul na siya madudolokan sa saindang mga pangangaipo. Sinasabi na an ikaduwang kabtang kan pamibi na Tara Kagurangnan Maria dinagdag kan ika-14 siglo sa panahon kan pandemiang Black Plague. Pinapahayag kaini an Cristianong tradisyon nin paghagad kan saiyang intercesion: “Santa Maria, Ina kan Dios, kaming mga makasàlan, ipamìbì mo kami ngonian sagkod sa paghingagdan niamo.”

Alagad bako sana intercesion ni Maria an mensahe kaini, kundi ini man nagin inspirasyon sato na arogon an saiyang pagkamarahayon asin pagkamatinabang. Nasusurat sa Hebreo 13,16: “Dai kamo malingaw sa paggibo nin karahayan asin sa  pagpatarabang-tabang, huli ta iyo ini an mga sakripisyo na nakakapaogma sa Dios.” An dakulang destroso asin makuring pagsakit na dara kan bagyong Odette sa dakul na lugar sa Mindanao asin Visayas, nagtatao sato nin oportunidad ngonian na Adviento asin Pasko na isabuhay an pagtarabangan  na ini.

Pinapahayag kaini an dará ni Maria na gracia ni Jesu Cristo. An gracia nin Dios iyo an Saiyang presencia sa satong buhay. Kan si Maria nagbisita ki Isabel, ipinangidam na niya si Jesus, asin an Saiyang presencia namatean kan mag-inang Isabel asin Juan (na naglukso sa kaogmahan sa laog kan tulak  kan saiyang ina). Kaya sinabi ni Isabel an mga tataramon na nagin parte na man kan pamibi ki Maria: “Pinaorog ka karahay sa mga babae gabos, asin orog pa karahay an saimong Aking (an bunga kan saimong sinapopônan) si Jesus”.

Sa saiyang pagsungkô asin pagtabang ki Isabel, bako sana an saiyang sadiri an dará ni Maria kundi kaiba niya si Jesus. An pagigin ina kan Orog Kahalangkaw especial na privilegio ni Maria, alagad lambang saro satong mga Cristiano, sa bisa kan satong pagbonyag, dara man pirmi an Espiritu ni Cristo. Kaya pag kita naggigibo nin karahayan, o nagsasabi nin totoo, o namomoot, o nagpapasensya, o nagpapatawad sa mga nagkasala satuya – bako sana an satong sadiri an naggigibo kaini kundi kaiba ta an Espiritu Santo na nagpapabunga pang lalo kan satong mga karahayan asin naghihipno sa satong mga kakulangan.

Sa Banal na Misa, may parte na sinasadol kita na magpatinaraohan nin katoninongan. Gibohon ta man ini sa luwas kan Misa asin ihiras an Saiyang Espiritu sa paagi kan satong mga gibong karahayan asin tabang.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA Maghiras nin experiencia nin paghiras sa kapwa kan gracia nin Dios sa paagi kan satong gibong karahayan o pagtabang.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

12 December 2021

Mag-ogma Kita sa Kagurangnan!


Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Diciembre 12-18, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Lucas 3,10-18 (Ikatolong Domingo kan Adviento - C)

...

An istorya sa ebanghelyo pwedeng basahon sa contexto kan Ikatolong Domingo kan Adviento na inaapod man na Domingo nin Gaudete. An “gaudete” tataramon na Latin na an boot sabihon, “mag-ogma”. Nin huli ta an pag-andam sa Adviento sarong maogmang pag-andam.

Sa ebanghelyo, namamatean an pagkadagka asin paglaom kan mga tawong naghihinanyog sa mensahe ni San Juan Bautista.  Tinutukdo man niya kun saen niato makukua an tunay na kaogmahan.

Enot, an kaogmahan makukua sa katanosan. May tolong grupo na nagharapot saiya kun ano an saindang dapat na gibohon. Sa katawohan sinabi niya: na an may kakayahan magtabang sa kapwang nangangaipo, gibohon iyan.  Sa mga parasingil nin buwis: dai mandaya asin mangurakot. Sa mga soldados: dai mangotong asin maggamit nin dahas, asin makuntento sa sweldo.

An katanosan iyo an paglakaw sa dalan nin Dios asin pagsunod sa Saiyang kabotan. Matanos an mga matinabang sa kapwa nin huli ta nakua ninda an pagkamaheherakon nin Dios. Yaon sainda an Saiyang kaogmahan. Alagad mamundo an mga makasadiri asin maimot, an mga nagdadara nin pagtios sa kapwa nin huli sa korupsyon, asin an mga nang-aapi.

Ikaduwa, an kaogmahan yaon sa katotoohan. Tanganing mawara an mga salang paghona nin mga tawo, tulos nagpahayag si San Juan Bautista na bako siya an hinahalat na Mesias, asin sinabi pang bako siyang maninigo na maghubad kan sandalyas kan Mesias. Dai niya kaipuhan mag-utik o maghambog, kaya yaon saiya an kaogmahan nin Dios.

Si Jesus nagtukdo sa Juan 8,32: “Mamimidbidan nindo an katotoohan, asin an katotoohan an magpapatalingkas saindo”. Alagad an mga parautik asin nagpapalakop nin salang bareta, bako talingkas kundi oripon kan prinsipe nin kaputikan, si Satanas, na an dara palsong kaogmahan, mga karâtan, pagbasol, asin kamundoan.

Ikatolo, asin orog sa gabos, an kaogmahan yaon sa Kagurangnan. Sabi ni San Pablo sa Filipos 4,4-5: “Danay kamong mag-ogma sa Kagurangnan. Harani na an Kagurangnan!” Tibaad magsabi kita: may saysay daw an pag-ogma sa maabot na Pasko, kun nag-aagi ako nin krisis asin kadikloman; kun nawaran nin mahal sa buhay, o nin trabaho o negosyo; kun napapagal na ta sa haloy na panahon dai pa nakakamit an mga pangarap sa buhay?

An simbag: iyo, maninigo asin dapat na icelebrar an Pasko asin mag-ogma sa Kagurangnan. Nin huli na mismo sa satong kadikloman kaya Siya napadigdi bilang liwanag. Sa tahaw kan mga bagyo sa satong buhay, Siya an pailihan. Sa paghampang ta sa mga kadipisilan asin agyat nin buhay, Siya an masasarigan.

Giraray sabi ni San Pablo sa Filipos 4,6-7: “Dai kamo mahandal. An saindong kaipuhan ipahayag nindo sa Dios, ipamibi asin ipakimaherak, panô nin pagpasalamat. Asin an katoninongan nin Dios na dai matugkad kan isip nin tawo, magdanay sa saindong mga puso asin isip, ki Cristo Jesus.”

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin maogmang experiencia nin pagtabang sa kapwa, o panindogan sa katotoohan, o paglingkod sa Dios.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

  


05 December 2021

Andamá an Dalan nin Kagurangnan

 


Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Diciembre 5-11, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Lucas 3,1-6 (Ikaduwang Domingo kan Adviento - C).

Sa ebanghelyo, si San Juan Bautista “ihinarubay an bonyag nin pagbaklî para sa kapatawaran nin mga kasalan”. An “pagbaklî” sa orihinal na Griego iyo an tataramon na “metanoia”, na an boot sabihon “pagbago nin isip” pasiring sa pagbagong-buhay. Ini an pangenot na mensahe kan panahon kan Adviento. Ano an kaipuhan niatong bàgohon asin gibohon?

Bàgohon an satong mga saláng kaisipan. Lalo na an satong pagkaarà sa kapangyarihan asin kayamanan. An istorya sa ebanghelyo nagpoon sa pagpamidbid sa pitong pinakamakapangyarihan na mga tawo kaidtong panahon: si Tiberio Cesar, emperador kan Roma; si Poncio Pilato, gobernador kan Judea; an mga tetrarcas na si Herodes, Felipe, asin Lisanias; asin an duwang halangkaw na padi, si Anas asin Caiafas.

Alagad kan dumatong an tataramon nin Dios, dai itinao sa mga ini kundi ki Juan, aki ni Zacarias. An pagkakaiba ni Juan sainda, tinuyo tanganing ipahiling an kasaditan asin kababawan kan saindang kapangyarihan kumpara sa kadakulaan asin kahalagahan kan mensahe nin kaligtasan na dara ni Juan para sa bilog na kinaban.

Kaipuhan na salidahan an satong lumang kaisipan tanganing maako an Marhay na Bareta. Kun an tentacion panlalansé tanganing an tawo magkasalà, an Marhay na Bareta iyo an katotoohan na maligtas sa tawo sa kaoripnan nin kasàlan.

Iayon an isip asin boot sa kabôtan nin Dios. An satong Dios nanitawo para sato, nin huli sa pagkamoot Niya sato. Sabi ni San Pablo sa Roma 5,8: “Ipinahiling nin Dios an Saiyang dakulang pagkamoot sato kan si Jesus nagadan para sato kan kita mga parakasala pa!”

Mismo an profesía kan “tingog na nagkukurahaw sa desierto” sa Isaias 40,3, tanda nin Dios na dai pinabayaan an Saiyang banwaan. Ini sinurat kan mga panahon na kadakul na Judío an nabibihag asin nasa destierro (exile) sa Babilonia, kaya an marhay na bareta kan saindang katalingkasan mahale sa desierto bako na sa Jerusalem. Nagkatotoo ini kan buminagsak an Babilonia sa kamot kan imperiong Persia, asin an bagong hade tinugotan sindang makabalik sa Israel.

Kan sa Bagong Tipan sinabi na an profesíang ini nangyari an kapanoan ki Juan Bautista, bako na ini manunungod sa mga kinabanon na paraligtas laban sa mga kinabanon na kaiwal, kundi sa pagligtas kan gabos na linalang ni Jesu Cristong Aki kan Dios. Kaya an pag-andam kan dalan nin Kagurangnan asin pagtanos kan Saiyang agihan iyo an pag-ako niato sa satong Paraligtas nin bilog na puso, isip, kalag, asin boot.

Akoon an bagong buhay ki Cristo. Ano an mangyayari kun satong sikwalon an kasàlan asin akoon an kaligtasan? Makakamtan niato an bagong buhay ki Cristo. Giraray sabi sa profesía (Lucas 3,5-6; Isaias 40,4-5): “an lambang ampas papanoon, an gabos na bukid saka bulod papantayon, an mga tikong dalan tatanoson, asin an mga lubak-lubak papantayon”.

Bako ini manunungod sa literal na mga ampas, bulod, asin dalan, kundi sa bunga kan kaligtasan ni Cristo sa satong buhay. Itataas Niya kita sa satong pagkabagsak, rurumpagon Niya an satong kapaabaw-abawan, tatanoson Niya an satong buhay – tanganing magin kitang maninigo na magcelebrar kan Pasko kan Saiyang Pagkamundag, asin maako kita sa Saiyang Kahadean sa aldaw kan paghukom.  

Sabi ni San Pablo sa Filipos 1,6: "Aram ko na an nagpoon kan marhay na gibo saindo, iyo man an matapos kaiyan sa aldaw na dumatong si Cristo Jesus".

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin experiencia kun pâno binâgo nin Dios an satong saláng kaisipan manungod sa satong sadiri, o sa kapwa, o sa Saiya, o sa Saiyang kabotan.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song




 

28 November 2021

Adviento kan Satong Kaligtasan



Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 28 - Deciembre 4, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Lucas 21,25-28.34-36 (Enot na Domingo kan Adviento - C).

An pinaghalean kan tataramon na Adviento iyo an Latin na advenire na an boot sabihon “pagdatong”. Ano o siisay an madatong? Daing iba kundi an satong Kagurangnan Jesu Cristo.  Asin bako sana saro, kundi duwang pagdatong an pig-aandaman kan Adviento: an enot na pagdatong ni Jesu Cristo kan Siya namundag digdi sa daga, asin an Saiyang Ikaduwang Pagdatong bilang mamuraway na Hade asin Hukom kan gabos na buhay asin mga gadan.

An tema sa ebanghelyo iyo an Ikaduwang Pagdatong. Kaya imbes na manunungod sa mga kaogmahan kan nagdadangadang na Kapaskuhan, ini manunungod sa mga calamidad asin kahorasaan na mangyayari sa kalangitan, kadagatan, asin dagâ, na magdadara nin takot sa mga tawo. Alagad susog sa Lucas 21,28, an dapat niatong gibohon, iyo na “magtingkalag  asin iitaas an payo ta harani na an (satong) kaligtasan”.

Garo baga an Biblia, an kalikasan, asin kasaysayan, parareho nagpapasabong na tanganing mangyari an makahulugan na pagbabago, kaipuhan ngunang mag-agi nin dakulang krisis o katibaadan. Bago an kamurawayan kan Resurreccion, kaipuhan nguna mag-agi si Cristo sa Saiyang Pasion. Kaiba kan kaogmahan kan Kapaskuhan iyo an mga makuring gibo kan mga makapangyarihan asin pagkagadan nin mga inocentes.

May krisis man na pig-aagihan an mga tawong nagmamawot na magbago asin mapakarhay an buhay, nin huli ta an mga kasâlan na boot talikdan nagpipirit na makabalik giraray sa saindang buhay. Ini an pig-aagihan nin mga recovering alcoholic asin mga adik sa droga. Nangyayari man ini sa buhay nin mga banal, siring ki San Agustin, San Francisco de Asis, San Igancio de Loyola, Sta. Teresa de Kolkata, asin iba pa. An kaligtasan asin kabanalan naghahagad nin sakripisyo.

Nangyayari man ini sa satong banwaan na nag-aagi nin krisis asin pagsakit nin huli sa labi-labing korupsyon asin harabasan, pagbaha nin kaputikan, asin mga pang-aapi asin garadanan. Lugod an krisis na ini magpamatè sato nin pagkagutom asin pagkapahà sa katanosan, asin tanyogon kita na maghingowa asin magtarabangan para sa pagbabago kan satong sociedad.

Ano an dapat niatong gibohon tanganing dai magpadaog sa krisis asin kasâlan kundi na manggana sa mga ini asin makamtan an satong kaligtasan?

Maglikay sa kasâlan. Sabi ni Cristo sa Lucas 21,34, “Magmaan kamo, tibaad an saindong puso magabatan kan bisyo, pag-inom, asin mga kapurisawan sa buhay”. Maglikay sa pagpaorog sa mga kaogmahan na minalipas asin kahugakan nin espiritu. Maglikay sa pagkabuyong sa kayamanan asin kapangyarihan. Maglikay sa mga kinabanon na ambisyon na minadara sato sa ibang dalan, parayo sa buhay na diosnon.

Magbantay na dai malanse nin kaputikan na ginagamit an satong takot tanganing magkabarangâ kita asin isikwal an kapwa. Kundi magdanay sa paninindogan sa katanosan, katotoohan, pagkamoot sa kapwa, asin pagkamaimbod sa Dios. Sabi ni Cristo sa Lucas 21,19, “Kun magdanay kamo, makakamtan nindo an buhay”.

Magpamibi sa paghagad nin kusog, nin huli ta kun kita sana, dai ta kakayanon an mga darakulang agyat nin buhay, lalo na an pagbabago nin satong sociedad. Sabi ni San Pablo sa Filipos 4,13, “An gabos magigibo ko huli ki Cristo na nagpapakusog sako”.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin experiencia nin personal na krisis o inagihan na kadipisilan, asin kun pa’no namatean an presencia nin Dios sa mga panahon na ini.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 


26 November 2021

The Advent of Our Rebirth as a Nation



Homily for the First Sunday of Advent (C) – 28 November 2021. Readings: Jer 33:14-16; Ps 25:4-5, 8-9, 10, 14; 1 Thes 3:12-4:2; Lk 21:25-28, 34-36

Advent Season this year comes at a time when the political season starts heating up. Amidst the politicking, the candidate substitution drama, and the switching of political allegiances, what should concern us Christians the most is the violence.

The first type of violence is the destruction of the truth. Someone said, “The first casualty of war is the truth”. Today we see truth-telling upended by manufactured narratives, government officials lying shamelessly to the public, and troll farms flooding the internet with disinformation, some of them operating as early as seven years ago. Worse, a recent study found out that 52% of young people could not distinguish real from fake news, and they comprise the bulk of our voting population. The number is even higher among older population.

The second type of violence is the wanton corruption perpetuated by those in power. The bottom pit of corruption recently unearthed were the anomalous deals and overpriced purchases in COVID-19 response, which benefitted government officials and their choice friends, and cause so much suffering to our people, especially the poor who are already affected by poor healthcare services and loss of income. In a homily in 2014, Pope Francis said, “The corruption of the powerful is paid for by the poor.”

The third type of violence are the killings and harassments perpetrated against critics and the so-called dregs of society. The culture of killing extends beyond body count to the breakdown of the social conscience. Thus, we see the scandal of Christians who go to Church on Sundays and post bible quotes on social media, but who are also the staunchest cheerleaders of the killings and enablers of murderers.

We enter into Advent in the context of this systemic violence. There is more to the theme of preparation in Advent than just anticipating the festivities of Christmas. It is a season of soul-searching and spiritual preparation in order to fully grasp the meaning of Christmas, thus, to fully celebrate it. Advent also reminds us to prepare for two other events: Christ's Second Coming, and our own mortality.

The Gospel passage this Sunday prophesies cosmic upheavals, a slew of natural disasters, and nations in tumult to precede the second coming of the Son of Man. It seems Scriptures, nature, and history all attest that for meaningful change to happen, some form of violence or crisis has to happen as well. The joy of Easter is preceded by crucifixion and death. The rejoicing at Christmas is accompanied by political oppression and the slaughter of innocents.

A soul’s journey of conversion from the old ways to new life is also fraught with inner violence as the old ways fight back and seek, time and again, to regain control. Read St. Augustine, St. John of the Cross, Thomas Merton, even Mother Teresa, and you will know. Ask any recovering alcoholic or addict and they will tell you this to be true. Salvation, redemption, and human progress come with a heavy price.

So it seems to be true as well for our nation. How then do we turn this blood-soaked time of violence and corruption into our hour of glory? Luke 21,28 says; “But when these signs begin to happen, stand erect and raise your heads because your redemption is at hand.” How do we stand erect, raise our heads and await our redemption?

First, we have to recognize that we are all involved. The powerful and corrupt political dynasties, and their sycophant enablers, may be mainly to blame. But we too played a part in it. Let us ask ourselves these questions: Have you posted on social media unverified contents that support your personal views? Have you ever thought dirty politics will never change, or accepted that corruption is here to stay? Have you ever participated, willingly or unwillingly, in a corrupt practice because it is a fact of life and you can’t do anything about it? Have you ever conceded that vote-buying and patronage will never be gone during elections? Have you given up on politics and politicians, and chose instead not to care?

If our answer is yes to any of these questions, then we are partly to blame as well. We have heard this line from Edmund Burke often enough: “The only thing necessary for evil to triumph is for good men (and women) to do nothing.” We are as much part of the problem as the solution.

Second, we have to work on the things we need to stop doing. We need to stop believing that politics will never change for the better. We need to stop affirming that corruption is a way of life. We need to stop conceding that power only belongs to a few. Even in our weakness, there is strength; in our poverty, resources within our reach; in humiliation, dignity; in naivety, wisdom. We need to put a stop to our apathy for a culture of apathy spawns a culture of impunity.

Third, we have to get involved. We have to start respecting ourselves and our vote. “Ang pera sa bulsa, ang boto sa balota” degrades our dignity us voters and undermines the electoral process itself. Our sense of sacrifice has to go beyond the confines of family and loved ones. We have to hold our public officials more accountable. More importantly, we have to hold ourselves more accountable, especially, those of us entrusted with responsibility or position of authority.

Ultimately, we are all accountable to God. When our hour of judgment comes, can we honestly say we have made God’s will the standard of our moral choices? More importantly, when people see what we do, do they recognize Christ in us? More than ever, we have to make our Christian faith relevant to our participation in public life.

In his Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (205), Pope Francis echoed the words of Pope Pius XI in 1924, “Politics, though often denigrated, remains a lofty vocation and one of the highest forms of charity, inasmuch as it seeks the common good,” Then he prayed, “I beg the Lord to grant us more politicians who are genuinely disturbed by the state of society, the people, the lives of the poor! It is vital that government leaders and financial leaders take heed and broaden their horizons, working to ensure that all citizens have dignified work, education and healthcare. Why not turn to God and ask him to inspire their plans? I am firmly convinced that openness to the transcendent can bring about a new political and economic mindset which would help to break down the wall of separation between the economy and the common good of society.”

There is a way in which the martyrs and victims of killings, and those who perished from COVID-19, would not have died in vain; those vilified unjustly by fake news and those made more destitute from corruption would not have suffered in vain. That way is to learn from these tragedies and grow better as a people. Tragic as they may be, these types of systemic violence may just be the thing to rouse us from our "carousing and drunkenness, our petty anxieties", our mediocre citizenship, our inconsistent democracy – but only if we let the Spirit guide our passions toward truth-telling, justice-seeking and peace-making. When this happens, there will be genuine healing and rebuilding. It will be the advent of our rebirth as a nation.

...

Artwork: "Hope in the Ruins of Manila", Fernando Amorsolo, Oil on Canvas, 1945


21 November 2021

Kun si Cristo an Satong Hade

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 21-27, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Juan 18,33-37 (Solemnidad ni Cristong Hade - B) .

Ining ebanghelyo sa Solemnidad ni Cristong Hade dai nag-iistorya ki Jesu Cristo bilang mamuraway na hade na nakatukaw sa Saiyang trono. Kundi bilang sarong preso na pinapasupog asin napapairarom sa interogacion sa korte ni Poncio Pilato. Ipinahayag Niya na Siya man nanggad hade, alagad bako siring sa kaisipan ni Poncio Pilato asin kan Imperio Romano. Kaya Siya hinukuman nin kagadanan, asin an saiyang krimen nakasurat sa pamayohan kan krus na pinagpakoan Saiya: INRI (Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum, Jesus Nazareno Hade kan mga Judío).” Ano man nanggad an boot sabihon kan pagkahade ni Cristo?

Siya an Hade nin langit asin daga.  Sa ebanghelyo sinabi ni Jesus ki Pilato na an Saiyang kahadean bako sa kinaban na ini. Siya an hade nin langit. Asin sa Daniel 7,14, pigprofesía na sa Aki nin Tawo “itinao an kapangyarihan, kamurawayan, asin kahadean. Nagin surugoon niya an mga tawo sa  gabos na banwaan asin gabos na tataramon.” Sa Kapahayagan 1,5, inapod Siyang “hade kan mga hade sa daga”.

Alagad kan tinawan ni Pilato an mga Judío nin oportunidad na paluwason si Jesus na hade asin pinapili sinda, Siya o si Barrabas na mahabas, pinili kan mga tawo si Barrabas. Hanggang ngonian pinipili pa man giraray nin kadakul na tawo an mga mahabas, an mga parautik, asin an mga paragadan.

Kun si Cristo an satong hade, pipilion ta Siya asin an Saiyang Ebanghelyo bako an padagka asin panlalanse kan mga makapangyarihan sa satong rona. An Saiyang paarog asin kabotan iyo man lugod an magin mga basehan kan satong pagpipili sa mga pamayo sa satong banwaan.

Siya an Hade sa gabos na panahon. Sa Kapahayagan 1,8, sinabi, “’Ako an Alfa asin an Omega’, olay nin Dios na Kagurangnan, ‘na ngonian, kaidto, asin madatong, an Makakamhan’.” Yaon Siya sa paglalang kan kinaban. Sinabi sa Juan 1,1, “Sa kapinonan iyo an Tataramon; an Tataramon kaibahan nin Dios, an Tataramon Dios”. Sa Credo Niceno-Constantinopolitano, ipinapahayag niato na Siya “nagtutukaw sa too kan Ama. Asin mamuraway na mabalik sa paghukom sa mga buhay asin mga gadan, an Saiyang kahadean daing kasagkoran”.

Kitang mga nabubuhay sa panahon, namotan kan satong hade bago pa kita namundag asin tinatawan nin buhay na daing kasagkoran. Kun si Cristo an satong hade, tinatawan ta man daw Siya nin maninigong panahon sa pagsimba asin pamibi, sa pagmibid pa Saiya asin sa Saiyang kabotan sa pag-adal nin Biblia asin mga katukdoan kan Simbahan, asin sa pagkamoot sa kapwang nangangaipo?

Siya an Hade kan satong buhay. An Solemnidad ni Cristong Hade tinogdas ni Papa Pio XI kan taon 1925, panahon sa Europa kun kasuarin nagpopoon na an pagkusog kan mga ideolohiyang sinisikwal an Dios asin pinapaorog an mga kaisipan nin tawo asin kinabanon na kapangyarihan, siring kan secularismo, comunismo, asin fascismo. Sa saiyang surat na Quas Primas (33) sinabi ni Papa Pio XI: “Kaipuhan maghade Siya sa satong isip sa pagtubod sa mga katotoohan asin katukdoan ni Cristo. Maghade Siya sa satong boot sa pagsunod sa mga tugon asin kabotan nin Dios. Maghade Siya sa satong puso sa pagkamoot sa Dios orog sa gabos asin pakisumaro sa Saiya sana. Maghade Siya sa satong hawak sa pagigin kaining instrumento para sa kabanalan asin kan hustisya nin Dios.”

Kun si Cristo satong hade, andam daw kitang idusay an bilog tang sadiri sa paggibo kan Saiyang kabotan?

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin experiencia na pinaorog mo an pagsunod sa kabotan ni Jesu Cristong satong hade kisa sadiring kabotan o kinabanon na tentacion.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

 

14 November 2021

Mabalik sa Paghukom sa mga Buhay asin mga Gadan



Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 14-20, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Marcos 13,24-32 (Ika-33 na Domingo sa Ordinariong Panahon – B ).

                                                                                      

An ebanghelyo manunungod sa katapusan kan panahon, sa Ikaduwang Pagdatong ni Jesu Cristo. An mga imahe na katakod kaini – mga darakulang calamidad, mga paghiro nin mga bagay sa kalangitan, an Huring Paghukom – nagin parte na kan imahinasyon nin mga Cristiano sa gabos na panahon.

Malà nganì, dakul na mga simbahan na Cristiano, na bakong Catolico asin literal an pagsabot sa Biblia, para ipaliwanag an saindang imahinasyon kan huring panahon, minagamit nin mga tataramon siring kan “rapture”, “Armaggedon”, “anti-Cristo”, asin iba pa.

Siring man, paminsan-minsan may minabutwâ na profesía daa nin kun siisay na parahulâ o pamayó nin relihiyon na nagpapatubod na aram daa ninda an eksaktong petsa kun nuarin matatapos an kinaban.

Alagad bako siring kan mga ini an tradisyon nin pagtubod niatong mga Catolico. Enot, kaidto pa man, dai pig-iinterpretar nin literal nin mga pamayo asin paratukdo kan satong Simbahan an mga nakasurat sa Biblia manunungod sa huring panahon. Ikaduwa, tinutungkosan kan Simbahan an mga tataramon mismo ni Jesu Cristo sa Marcos 13,32: “Dapit sa aldaw asin sa oras, dai nin nakakaaram, ni an mga angeles sa langit, ni an Aki, kundi an Ama sana.”

Ano an katukdoan kan Simbahan manunungod sa huring panahon asin Ikaduwang Pagdatong?

Nagtutubod kita sa huring panahon bilang articulo nin pagtubod. Pinapahayag niato sa pagpamibi kan Credo na si Cristo “mabalik sa paghukom sa mga buhay asin mga gadan”. Sa Banal na Misa, sinasambit niato ini bilang “misteryo kan pagtubod”: “An pagkagadan Mo, Kagurangnan, ipinapamareta niamo; an pagkabuhay Mo liwat, ipinapahayag; sagkod na Ika magdatong.”

Hinahalat niato an Ikaduwang Pagdatong na panô nin paglaom. Hinahagad niato sa Ama Niamo na “magdatong an Kahadean Mo”. Sa Daniel 12,3, nasusurat na ini an mangyayari sa pagdatong kan Kagurangnan: “An mga may pakasabot magliliwanag siring sa kalangitan, asin idtong mga nagtukdo mom kabanalan sa dakul na tawo, magigin siring sa mga bitoon sa panahon na daing kasagkoran.”

Sa ebanghelyo ginamit ni Jesus an ladawan kan pagsupling kan mga sanga kan poon nin higuera, tanda kan papaabot na maogmang panahon nin tigbungahan. An Ikaduwang Pagdatong iyo an mabalaog na panahon nin kapanoan kan Kahadean, an pagkabuhay-liwat nin mga gadan, an pagtiripon giraray nin mga mahal sa buhay na naseparar nin kagadanan asin panahon.

Alagad an paghukom ni Cristong Hade nagdadara nin kahandalan. Nin huli ta siisay man nanggad an perpekto sa mata nin Dios? Gabos kita makasâlan asin may mga pagkukulang sa Kagurangnan asin sa kapwa. Kaya…

An maninigong pag-andam sa huring panahon iyo an pagsabuhay kan pagkamoot sa ngonian na panahon.  Sa Juan 13,35, si Jesus nagsabi: “maaaraman kan gabos na kamo mga disipulos Ko, kun magkaminorootan kamo.” Sa huring parabola sa Ebanghelyo ni San Mateo (25,31-46), huhukuman kita kun ano an satong ginibo (o dai ginibo) sa mga pinakasadit niatong tugang ki Cristo, nin huli ta iyo man an ginibo ta Saiya.

Sa 1 Corinto 13,13, nasusurat: “Tolo ining nagdadanay: pagtubod, paglaom, saka pagkamoot; alagad an pinakadakula sa mga ini iyo an pagkamoot.”

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras kun ano pa an kaipuhan mong gibohon o haleon sa saimong buhay tanganing magin andam sa panahon nin Paghukom asin Ikaduwang Pagdatong.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

13 November 2021


Thoughts that have important consequences are always simple. All my thinking could be summed up with these words: Since corrupt people unite among themselves to constitute a force, honest people must do the same. It’s as simple as that.

Leo Tolstoy, War and Peace


07 November 2021

An Kahadean nin Langit siring sa Balo

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Noviembre 7-13, 2021. asahon an Ebanghelyo gikan sa Marcos 12,38-44 (Ika-32 Domingo sa Ordinariong Panahon – B ).

                                                                                                                    

An Kahadean nin langit siring sa sarong dukhang babaeng balo na naglimos sa Templo nin sensilyo na may pinakahababang halaga. Ini gayod an boot itukdo ni Jesu Cristo, na kan sinda nasa Templo, itinurô Niya sa Saiyang mga disipulos an sarong balo asin nagsabi: “An dukhang babeng balo naglimos nin labi kan sa gabos. Huli ta an gabos naglimos kan sobra sainda; alagad ini, sa saiyang kadaihan, ilinimos gabos, gabos na kaipuhan niya tanganing mabuhay” (Marcos 12,43-44).

Kaidtong panahon an mga babaeng balo kaiba sa mga pinakadukha sa sociedad, nin huli ta dai sinda pwede magsadiri nin anuman na propriedad. Mas lalo kun sinda dati nang dukha asin may mga aki na papadakulaon. Kaya sa libro kan mga Gibo kan mga Apostoles, nasusurat na an suanoy na Simbahan nagtatabang sa mga balo asin mga ilo.

An extraordinariong gibo kaidtong balo – na kinumpara sa mga mayaman na nagtao sana kan saindang sobra, asin sa mga escribas na mapaabaw-abaw, parasagin-sagin, asin parasamsam pa kan pagsadiri nin mga dukha – pinapahayag kun ano an mahalaga sa Kahadean.

Ladawan nin disipulo ni Cristo. An pinahiling kan babaeng balo na dakulang pagsarig sa Dios na kagtao kan saiyang mga pangangaipo, tanda nin sarong tunay na disipulo. Kun kita may pagsarig sa Dios, gigibohon ta an tama asin an susog sa Saiyang kabotan maski magdulot ini sato nin kadipisilan asin kasakitan.

Sa 1 Hade 17 may istorya nin saro man na balong babae sa Zarephath (banwa sa luwas kan teritoryo kan Israel) sa panahon nin makuring taggutom, na hinirasan si profeta Elias kan huring tinapay na kakaonon kuta niya asin saiyang aki, dangan andam na sindang magadan huli ta dai nang ibang makakaon. Asin dakulang milagro an nangyari sainda pagkatapos: “an kakanon sa koron dai naubos asin an lana sa dulay dai nahubas” sagkod na matapos an panahon nin taggutom. An pagtubod niya sa Dios asin sa profetang Saiyang sinugo an nagligtas sainda.

Ladawan ni Jesu Cristo. An pag-atang kan balo nakakabaing sa pagpakadai sa sadiri ni Cristo bilang Dios na nanitawo na uminabot sagkod sa Saiyang Pasion. Susog sa Hebreo 9,26: “inatang Niya an Saiyang sadiring buhay sa pagparà kan kasàlan”. Tinurô Niya sa saiyang mga disipulo an ginibong pagsaksi kan babaeng balo na sa saiyang kadaihan tinao pa an “gabos na kaipuhan niya tanganing mabuhay”. Maabot man an panahon na si Cristo matao nin siring na pagsaksi, asin mas orog pa, sa pagdusay kan Saiyang buhay sa krus tanganing maligtas an gabos.

Ladawan kan Dios Ama. Siring sa babaeng balo, tinao man kan Dios Ama an pinakamahalaga Saiya, an Saiyang pinakanamomotan, bilang sakripisyo para sa kaligtasan nin kinaban. Sa Juan 3,16 nasusurat: “Huli ta namoot na gayo an Dios sa kinaban kaya itinao Niya an Saiyang bogtong na Aki, tanganing an siisay man na magtubod Saiya dai magadan kundi magkamit nin buhay na daing katapusan”.

An babaeng balo sa ebanghelyo padagos na nagsasaksi para sa Kahadean, lalo na sa panahon ngonian na an natatangadan asin inoomaw nin kadakul iyo an mga nag-aabuso sa kapangyarihan asin mga nagpayaman hale sa korupsyon asin hinàbasan. Pilion ta na magin siring saiya tanganing mapasato man an sinabi ni Jesus sa Mateo 5,3: “Paladan an mga dukha sa espiritu, huli ta sainda an Kahadean nin langit”.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin experiencia nin pagsarig sa Dios asin pagsunod sa Saiyang kabotan minsan nagdulot nin kadipisilan o dai pagkasinabotan.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

01 November 2021

An Enot sa Gabos na Tugon

  

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Octobre 31-Noviembre 6, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Marcos 12,28-34 (Ika-31 Domingo sa Ordinariong Panahon – B ).

Sa ebanghelyo, tinutukdo ni Jesus an “enot sa gabos na tugon” sa Kasuratan, bilang simbag sa honestong hapot nin sarong escriba. An paagi kan pagsimbag ni Jesus marhay man na tawan nin atensyon nin huli ta dai Siya nagpakahon sa categoria kan hapot Saiya.

Pagkamoot. Igwa daang 613 na tugon na nakasurat sa enot na limang libro sa Biblia (Genesis, Exodo, Levitico, Deuteronomio, asin mga BIlang) na inaapod kan mga Judio na Torah o mga Libro nin Tugon. Alagad imbes na magpili nin saro sa mga ini, pinili ni Jesus an sumada kan gabos na mga ini: pagkamoot.

Sabi ni San Pablo sa Roma 13,10: “An pagkamoot iyo an kaotoban kan Katugonan”. Asin bako sanang basang, o kabanga, o paminsan-minsan, na pagkamoot an maninigo para sa Dios kundi pagkamoot nin bilog na sadiri. Kaya paghorop-horopan ta: Namomotan ko na daw an Dios sa bilog kong pagkatawo? Susog sa 1 Juan 5,3, ini an tanda na namomotan ta Siya: “An namomoot sa Dios nagkukuyog kan Saiyang mga tugon”.

Pamibi. An hapot ki Jesus manunungod sa Tugon, alagad imbes na magpili nin sarong tugon o batas, an Saiyang simbag sarong pamibi, an Shema Yisrael. Ining pamibi aram nin lambang Judío asin pinapangadie ngani ninda nin nagkapirang beses sa sarong aldaw. Hale ini sa Deuteronomio 6,4-5: “Dangoga Israel, an Kagurangnan tang Dios iyo sana an Kagurangnan. Kamotan mo an Kagurangnan mong Dios sa bilog mong puso, bilog mong kalag, asin bilog mong kusog.”

Kun ano an paagi nin satong pagpamibi iyo man an satong pagtubod. Kun ano an satong pagtubod minaluwas sa satong tataramon asin gibo. Kaya paghorop-horopan ta: Ano an laog kan satong pamibi? Kadaklan daw kaini mga kahagadan sa satong mga pangangaipong materyal o kinabanon, o nag-oomaw, nagpapasalamat, asin naghahagad kan mga biyaya kan Espiritu siring sa kadunongan asin kusog ki boot?

Kan hinagad kan mga disipulos na tukdoan sinda ni Jesus kun pano mamibi, sa Mateo 6,9-13, tinugon Niya sinda na bago maghagad sa Ama kan kakanon (asin mga pangangaipo) sa aroaldaw, pabanalon nguna an Saiyang ngaran, hagadon an pagdatong kan Saiyang Kahadean, asin na kuyogon an boot Niya digdi sa daga nin siring sa langit.

Pakikapwa. Saro man sanang tugon an hinahagad ki Jesus, alagad duwa an tinao Niya. “An ikaduwa iyo ini: Kamotan mo an kapwa siring sa pagkamoot mo sa saimong sadiri”. Hale ini sa Levitico 19,18. Tinuyo ini ni Jesus tanganing ipasabot na dai puede isiblag an pagkamoot sa Dios asin sa kapwa. Asin na an sukol kaining pagkamoot bako kun gurano man kita namomotan nin kapwa o kun may pakinabang siya sato, kundi susog sa satong pagkamoot sa sadiri.

Sa 1 Juan 4,20 pinapagirumdom kita: “Putikon an siisay man na nagsasabi, ‘Namomotan ko an Dios’, alagad naoongis sa tugang niya. Kun dai niya namomotan an saiyang tugang na nahihiling niya, pano noya mamotan an Dios na dai niya nahihiling?”

Kaya paghorop-horopan ta:  Namomotan ta daw an satong kapwa susog sa tugon kan Kagurangnan? Sa Saiyang tataramon asin gibo, tinawan kita ni Jesu Cristo nin pangarogan nin tunay na pagkamoot. Sa Juan 15,13 sinabi Niya: “Mayong pagkamoot na mas dakula pa ki sa pagkamoot nin sarong tawo na minadusay nin saiyang buhay para sa mga katood niya.”

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras kun pano nagigibo an pagkamoot sa Dios sa bilog na buhay, asin pagkamoot sa kapwa siring kan pagkamoot sa sadiri.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

25 October 2021

Naherakan Tanganing Magmisyon

 

Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Octobre 24-30, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Marcos 10,46-52 (Ika-30 Domingo sa Ordinariong Panahon – B ).

                                                                                                     

Sa Ebanghelyo ni San Marcos, an istorya kan pagbulong ki Bartimeo, sarong lalaking buta sa Jerico, iyo an huring milagro ni Jesus sa dalan sa Saiyang paglakbay, kaiba an Saiyang mga disipulos, pasiring sa Jerusalem.

Minsan ining istorya totoong pangyayari, an paagi nin pakaistorya panô nin mga simbolo nin pagigin disipulo ni Cristo. Kasunod ini kan mga istorya kan lalaking mayaman na naghapot kun pano makakamtan an buhay na daing kasagkoran (Marcos 10,17-31) asin an pabor na pighagad ni Santiago asin Juan na sindang duwa matukaw sa kataed Niya sa kamurawayan, an saro sa too asin an saro sa wala (Marcos 10,35-45).

Sa naenot na duwang istorya, pigtama ni Jesus an mga saláng pakasabot nin mga tawo, asin nin Saiyang mga disipulos mismo, manunungod sa Kahadean asin pagigin disipulo Niya. Sa istorya kan pagbulong ki Bartimeo, tinatawan kita nin ladawan nin tamang pagsunod ki Cristo: naherakan tanganing magmisyon.

An disipulong naherakan linaladawan ni Bartimeo. Enot, pigmidbid Niya si Jesus bilang saiyang tagapagligtas. Sa pagkurahaw niya nin “Jesus, aki ni David, kaheraki ako!”, pigmidbid niya si Jesus bilang Mesias, an pinanugang tagapagligtas kan Israel. Pwera sa mga demonyo, si Bartimeo an suminunod ki San Pedro sa pagmidbid kaini ki Jesus sa publiko.

Ikaduwa, kan inapod siya ni Cristo, tulos siyang naglukso sa pagrani, asin binayaan an alikboy – tanda kan pagtalikod sa lumang pagkatawo asin pag-ako kan Ebanghelyo. Ikatolo, kan narahay siya, tulos nagsunod ki Cristo sa dalan.

An disipulong nagmimisyon linaladawan ni Jesu Cristo mismo. Sa Saiyang mga tataramon asin gibo tinatawan Niya kita nin pangarogan kun pano darhon an Marhay na Bareta sa gabos na tawo.

Enot, dinangog Niya an kurahaw ni Bartimeo. Mantang an mga nasa palibot boot pasilensyohon ining buta, si Cristo tinawan siya nin halaga. Ini man an mensahe ni Papa Francisco sa pagpoon kan Sinodo nin Sinodalidad: na kita magin Simbahan na nagdadangog, sa agrangay nin katawohan orog na nin mga dukha asin mga nasa laylayan kan sociedad.

Ikaduwa, hinimo Niya na an buta makahiling giraray. Bako man kita gabos may kakayahan magbulong sa mga buta, pero an lambang Cristiano may misyon na darhon an katotoohan ni Cristo asin kan Ebanghelyo lalo na sa mga nabubuta nin kaputikan asin panlalanse, asin pag-ambisyon sa kayamanan asin kapangyarihan.

Ikatolo, uminiba Saiya si Bartimeo sa dalan. Madadara ta an kapwa pasiring ki Cristo kun kita man nahihiling na naglalakaw sa saiyang dalan – boot sabihon kun an satong mga gibo asin buhay nagsasaksi ki Cristo.

Sa Mateo 28,19-20 tinao ni Jesus an tugon sa pagmisyon: “Paduman kamo sa gabos na tawo, saen man na lugar; gibohon nindo sindang mga disipulo. Bonyagan nindo sinda sa ngaran kan Ama, kan Aki, asin kan Espiritu Santo. Tukdoan ninda sindadng magkuyog kan gabos na pinagboot Ko saindo.” Kaiba kaini an Saiyang panuga na Siya mismo danay na kaibahan ta sa dalan: “Girumdumon nindo ini: danay Akong kaiba nindo sagkod sa katapusan nin panahon.”

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin experiencia kun pano nagin marahayon saimo an Kagurangnan, o kun pano ika nakahiras sa kapwa kan pagkamarahayon nin Dios.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

17 October 2021

Bakong Arog Kaiyan an Dapat Saindo


Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Octobre 17-23, 2021. Basahon an Ebanghelyo gikan sa Marcos 10,35-45 (Ika-29 Domingo sa Ordinariong Panahon – B )

                                                                                                                    

Sa ebanghelyo nagdulok an magtugang na Santiago asin Juan tanganing hagadon ki Jesus na “pag-abot Niya sa kamurawayan”, sindang duwa magtukaw sa kataed Niya, an saro sa too, asin saro sa wala. Boot sabihon na sindang duwa an magin pinakaorog sa gabos na mga disipulos. Kan maaraman ini kan iba pang disipulos, nagkadaragit sinda sa magtugang.

An Gawe nin Kinaban. An pangyayaring ini ginibo ni Jesus na patugmadan sa pagtukdo sainda kan kun ano an mahalaga sa Kahadean, na iba sa gawe nin kinaban. Pinarumdom Niya sinda kun pa’no an mga pamayo kan mga pagano naghahade-hade asin dinadaog-daog an mga nasasakupan ninda. Ini nin huli ta dai ninda midbid an Dios asin dai aram an Saiyang Tugon. An gawe nin kinaban iyo na an kadakulaan nasa kapangyarihan.

Maski sa ngonian, napapanahon an pagirumdom na ini. Nin huli ta an mga pamayo kan satong banwaan na nagsasabing sinda nagtutubod sa Dios, kun dai ninda utobon an Saiyang mga Tugon, nagigin sindang hade-hade asin kagdaog kan saindang mga nasasakopan, asin naaabuso an kapangyarihan.

Kaya sa panahon nin eleksyon, marhay na gibohon na panukol asin panimbang an mga Tugon nin Dios kun siisay an maninigong botohan. Siisay daw sa mga kandidato an mapasar maski sa tolong mga Tugon na ini? Dai ka maggadan, o magsuporta sa polisiya nin panggagadan. Dai ka maghabon, o makinabang sa hinabonan lalo na sa kaban nin banwaan. Dai ka magsaksing-putik laban sa kapwa, asin magpauran nin fake news tanganing manlanse nin mga botante.

An Gawe kan Kahadean. Kaya sa Marcos 10,43-44, si Jesus nagtukdo sa Saiyang mga disipulos: “Alagad bakong arog kaiyan an dapat mangyari saindo. An siisay man saindo na boot magin dakula, dapat magin surugoon nindo; an siisay man saindo na boot magin enot, dapat magin oripon kan gabos.” An gawe kan Kahadean iyo na an kadakulaan nasa paglingkod.

An tunay na paglingkod mapakumbaba. An pagpakumbaba bako pagmenos kan sadiring kakayahan – kaluyahan iyan nin boot. An pagpakumbaba bako nanggad pag-silencio o dai pagsurog kun may inaapi o napapabayaan – pagigin cobarde iyan. Kundi an pagpakumbaba iyo an pag-enot kan karahayan kan kapwa kisa sadiri. An pagpakumbaba pagpapakatotoo sa sadiri nin huli ta kita linalang nin Dios sa pagkamoot, asin an totoong namomoot inienot an namomotan kisa sadiri.

An tunay na paglingkod nagdudusay kan sadiri – siring ki Jesu Cristo na pinahiling an sadiri bilang pangarogan kan Saiyang mga disipulos sa gabos na panahon. Sa Marcos 10,45, sinabi Niya: “Nin huli ta an Aki nin Tawo dai nagdigdi tanganing paglingkodan kundi tanganing maglingkod asin magdusay kan buhay Niya tanganing matubos an dakul na tawo.”

Sa huri, an satong mga desisyon sa buhay, sa pulitika man o sa iba pang aspeto, minapahiling kun arin na gawe an satong pinapaorog – an kinaban o an Kahadean. Kaya bago kita magpili kun siisay sa mga kandidatong pulitiko an tunay na mga pamayong-lingkod, pag-isipan ta nguna kun kita mismo boot man na magtalubo sa pagigin pamayong-lingkod.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O PAMILYA • Maghiras nin ehemplo nin mga tawong nagin marhay na pamayong-lingkod, o personal na experiencia nin paggibo nin gawe nin sarong pamayong-lingkod.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

 

10 October 2021

An Tunay na Kayamanan

 


Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Octobre 10-16, 2021. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,17-30 (Ika-28 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

An istorya sa ebanghelyo manungod sa mayaman na lalaki na nagdulok ki Jesus asin naghapot kun ano an dapat niyang gibohon tanganing makamtan an buhay na daing kasagkoran.

Tama an saiyang paghapot. Nasa tama siyang direksyon pasiring sa Kahadean. An saiyang kamawotan siring sa sinabi sa Kadunungan 7,7: “Ako namibi asin pakasabot itinao sakuya. Ako nakimaherak asin an Espiritu nin kadunongan duminatong sako”.

An kadunungan na ini nagsasabi na linalang kita nin Dios bako sana para mabuhay sa presenteng kamugtakan niato. Kundi na an mga karahayan asin kakayahan na satong kinakaogmahan, darhon kita sa pagmidbid sa Kagtao kan mga ini asin pagmawot kun ano an Saiyang kabotan. Sabi ni San Juan Maria Vianney: “An natatanaw kan mata kan kinaban hanggang sa buhay sanang ini. Alagad an mata nin Cristiano natatanaw hanggang sa kairaroman kan buhay na daing kasagkoran.”

An simbag iyo an pagsunod sa Tugon. Tinutukdo ni Cristo saiya – asin sa satuya man ngonian – na an pagsunod sa kabotan nin Dios an enot asin fundamental na kaipuhan para sa buhay na daing kasagkoran. Tinao nin Dios an Tugon para mahusay an satong buhay asin maglakaw kita sa tamang dalan.

An Sampulong Tugon hale sa Exodo 20,1-17: “Dai kamo nin ibang dios na sasambahon kundi Ako sana. Dai nindo pagbasang-basangon an ngaran nin Dios. Girumdoma asin pakabanala an aldaw nin Kagurangnan. Galangan an saindong ama asin ina. Dai kamo maggadan. Dai kamo magdurog sa bako nindong agom. Dai kamo maghabon. Dai kamo magsaksing-putik laban sa kapwa. Dai kamo maara sa agom nin iba. Dai kamo maara sa rogaring nin iba.”

Dangan may saro pang kaipuhan. Kan nagsimbag an lalaki na inootob niya an mga Tugon poon kan siya aki pa, namotan siya ni Jesus dangan sinabihan na saro na sana an kulang: ipabakal an gabos na pagsadiri, itao an kabaklan sa mga dukha, dangan sumunod Saiya. Ining huring pighagad ni Cristo ikinamundo kan lalaki nin huli ta dai niya kayang talikdan an saiyang mga kayamanan.

Linawon ta na bako literal na kaipuhan tulos pag-uli nindo sa harong na pasaon an saindong alkansya, o i-withdraw an saindong savings sa bangko, o ipabakal an saindong mga propriedades tanganing ipanao sa mga dukha. Kundi na hinahagad nin Dios na Siya an satong paorogon sa gabos. Asin handa kitang talikdan an anuman na yaman o kaogmahan digdi sa daga kun kaipuhan para sa Kahadean asin Ebanghelyo.

An mga pagraot sa kapalibotan asin korupsyon sa sociedad, sa negosyo asin gobyerno, dulot mismo kaining pagpaorog sa kinabanon na kayamanan ki sa kabotan nin Dios. Sabi ni Jesus sa Mateo 6,19-20: “Dai kamo magtipon nin kayamanan para saindo digdi sa daga, saen igwa nin bokbok asin takla na nagraraot, saka igwa nin mga parahabon. Kundi, magtipon kamo nin kayamanan sa langit, saen daing bokbok, takla, o parahabon. Huli ta kun haen an saindong kayamanan, yaon man an saindong puso.”

Lugod an satong puso dai magpadagka sa kinabanon na yaman, kundi magdanay sa Kagurangnan asin sa paggibo kan Saiyang kabotan, tanganing makamtan niato an bunga kan satong pagsakripisyo: na “an Dios sa langit an satong magigin kayamanan” (Marcos 10,21).

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O FAMILIA • Maghiras nin experiencia nin pagtalikod sa kinabanon na kaogmahan sa pagsunod sa kabotan nin Dios para sato.

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song

03 October 2021

An Pinagsaro nin Dios



Giya sa Prayer-Meeting nin mga Saradit na Komunidad nin Pagtubod (SAKOP) para sa semana kan Octobre 3-9, 2021. Basahon an Evangelio gikan sa Marcos 10,2-12 (Ika-27 Domingo sa Ordinariong Panahon - B).

May mga naghahapot kun ano daa an posisyon kan Simbahan sa giraray na pigbubusol na bill sa Congreso para sa absolute divorce. An posisyon kan Simbahan iyo an pagigin maimbod sa kabotan ni Jesu Cristong saiyang Kagurangnan. Sa evangelio malinaw an Saiyang kabotan: “Huli sa katagasan nin saindong puso, nagtugot si Moises, alagad sa kapinonan bakong siring kaiyan” (Marcos 10, 5-6). Dangan, “an pinagsaro nin Dios, dai pagsuhayon nin tawo” (Marcos 10,9).

Ano pa an katukdoan kan Simbahan manunungod sa pag-inagoman nin lalaki asin babae? Susog sa Katekismo (CCC 1601), an katuyuhan kan pag-agom iyo an karahayan kan mag-agom asin an pagpangaki dangan pagpadakula nin mga aki.

An Pagkaminootan nin Mag-Agom. Ini an enot na misyon nin mag-agom o an unitive na aspeto kan sacramento nin Matrimonio. Pinagirumdom ni Cristo sa evangelio an kabotan kan Dios na Kaglalang manunungod sa pag-agom. Susog sa Genesis 2,24: “binabayaan kan lalaki an saiyang ama asin ina, asin minasaro sa saiyang agom na babae asin sindang duwa nagigin sarong hawak.”

An pagkaminootan nin mag-agom hale mismo sa Dios na Pagkamoot. Ini isinasabuhay ninda, minsan dificil nin huli ta an tawo bako perpekto asin dakul an tentacion sa buhay may agom. Kaya nanggad kaipuhan na an mag-agom parehong tatao magpatawad asin magbago, magsabot asin magmaboot. Si San Pablo nagtukdo sa mga mag-aragom sa Efeso 5,21: “magkinuyog-kuyogan kamo bilang paggalang ki Cristo”.

An Pagpadakula nin mga Aki. An pagigin magurang an ikaduwang misyon nin mag-agom o an procreative na aspeto kan Matrimonio. An gabos na mga magurang may katongdan na itao an mga pangangaipo kan saindang mga aki asin padakulaon sinda nin tama. An mga Cristianong magurang, may saro pang particular na misyon: an ipamidbid an Dios sa saindang mga aki.

Magigibo ini kan mga magurang sa paagi kan pagtukdo sa saindang mga aki kan mga pamibi asin debosyon kan satong pagtubod, sa pagdara sainda sa Simbahan asin sa mga sacramento, sa pag-adal nin Biblia asin mga katukdoan kan Simbahan, asin sa pagtao nin marhay na padara sa buhay Cristiano.

Boot sabihon dapat ginigibo na an mga ini kan mga magurang. Ta kun dai, anong klaseng pagtubod an ipapasa ninda sa saindang mga aki? Si San Pablo may pagirumdom sa Efeso 6,4: “Mga magurang, dai nindo pagpadagiton an saindong mga aki, kundi padakulaon nindo sa Cristianong disiplina asin katukdoan.”

An Pagsaksi sa Pagkamoot nin Dios. Saro pang misyon nin mga mag-agom iyo na sinda magin “saksi sa maimbod na pagkamoot nin Dios” (CCC 1648). An pag-agom tanda kan pagkanisaroan ni Cristo asin kan Simbahan, kaya si San Pablo nagtukdo sa Efeso 5,25: “Mga lalaki, kamotan nindo an saindong agom siring kan pagkamoot ni Cristo sa Simbahan”.

Pag sinasabuhay nin mga mag-agom an saindang sinumpaan sa kasal – na “magin sarong puso asin sarong kalag, sa karahayan asin kasakitan, sa kayamanan asin kadukhaan, sa kahelangan asin sa kaginhawahan, sagkod na sinda magadan” – minakusog man an pagtubod kan komunidad sa palibot ninda, bako sana sa institusyon nin kasal asin pamilya, kundi sa mismong maimbod na pagkamoot nin Dios.

GIYA SA PAGHIRAS SA SADIT NA KOMUNIDAD O FAMILIA • Maghiras nin experiencia o observacion kun pano naisasabuhay nin mga mag-agom an “pagkinuyog-kuyogan ninda bilang paggalang ki Cristo” (Efeso 5,21)?

PASUNOD-SUNOD KAN WEEKLY SAKOP/FAMILY PRAYER-MEETING • Kumustahan/Pamiridbidan • Disposition to Prayer / Silence • Gathering Song • Opening Prayer • Gospel Reading • Reflection • Sharing • Scripture Response • Closing Prayer (Spontaneous and Our Father) • Closing Song